| teyr | zo/n 1. kuş 2. kartal 3. mec çok becerikli |
| teyr bi refê xwe mirov bi koma xwe re | herkes dengi dengine |
| teyr û teba (an jî teval) | kuşlar, (mec börtü böcek) * bila bibe xurê teyr û tevalan kuşlara yem olsun |
| teyrê (yekî) xwendin | kuşu ötmek |
| teyrê baz | zo/nd şahin |
| teyrê bêper nayê firandin | kanatsız kuş uçurtulmaz |
| teyrê enqe | nd Anka kuşu |
| teyrê kelax | leş kargası |
| teyrê ku goşt bixwe, nikulê wî kêr e | et yiyen kuşun kakası eğri olur |
| teyrê kur | leşyeyici bir kuş |
| teyrê sebaxî | çok güzel ve mavi bir kuş |
| teyrê sîmir | zo/nd 1. simurg 2. mec yiğit |
| teyrê tawis | zo/nd tavus kuşu (Pavo) |
| teyrê xerîb tu û van deran (an jî hûn û van deran) | hangî rüzgar seni (veya sizi) buraya attı |
| teyrek ji ser dilê yekî firîn | anîden ürkmek |
| teyrik | m 1. dolu * teyrikê lê daye dolu vurmuş 2. ruam, sakağı, mankafa (hastalık) n 1. kuş 2. kuş biçiminde kadın süs takısı |
| teyrik li daran hêwirîn lê îşev ew neseqirî | (acıdan, sızıdan) hiç durmadı |
| teyrikê bihuştê | zo/nd cennet kuşu (Paradisea apoda) |
| teyrikê cenetê | zo/nd cennet kuşu (Paradisea apoda) |
| teyrikê dewletê | devlet kuşu, talih kuşu |
| teyrikê dunikul | zo/nd hüthüt kuşu |
| teyrikê silemanî | zo/nd hüthüt |
| teyrikê siûdê | talih kuşu * her teyrik bi refê xwe re herkes kendi dengiyle hareket etmeli |
| teyrikî | rd çalık (yan yan giden hayvan) * hespê teyrikî çalık at |
| teyrikî bûn | l/ngh çalık olmak |
| teyrikîbûn | m çalık olma |
| teyrok | nd/m 1. dolu, iri dolu (yuvarlak ve düzensiz biçimli, saydam buz parça durumunda yağış türü) 2. |
| teyrok barîn (an jî hatin) | dolu yağmak |
| teyrok lê xistin | 1) dolu vurmak 2) hayvanın ani ölümü |
| teyrok li werzê (yekî) xistin | aksilikler hep birini bulmak |
| teyrok vedan | dolu dinmek |
| teyrokî | rd ruam, sakağı, mankafa |
| teyrokîtî | m mankafalık |
| teyrvan | dîr/n kuşbaz, kuşçu |
| teyrvanî | m kuşçuluk |
| teyr | çivîkên dirinde yên girs; balinde *“aqilê kurî, bi teyran re firî” (navdêr, nêr) candarên difirrin û hêkan dikin û perr û bask hene. Herwiha: teyir, têr , têyr. Bi alfabeyên din: Kurdî-Erebî: تهیر. Hevwate: balinde, firrinde, çivîk, çûçik, terewîl, tilûr. Cûnên firrindeyan, baz, elo, elok, kew, mêkew, mirîşk, qaz, sûsk, tawis, werdek. ji: ji erebî طير (ṭeyr), hevreha aramî ܛܝܪܐ, ji rehê طير (ṭ-y-r-: firrîn) ku herwiha serekaniya peyvên teyare, Teyar, tilûr. |
| teyr û tilûran garis xwar, bextê elîkê reben reş | (biwêj) hinek ji xwe re kêf dikin, hinek jî dikevin nav derd û kulan. ez çi bibêjim, keko? teyr û tilûran garis xwar, bextê elîkê reben reş. |
| teyr û tilûrên çolê | çivîkên hûr û gir ên biyanî |
| teyrê berateyan | nefsekê ku li dûv malê belaş digere |
| teyrek hebû, hemû teyran bi ser wî de zîrç dikir, wî jî bi ser cûcikên xwe de zîrç dikir | (biwêj) ji bo kesên li hemberî her kesî nuxs û binketî ne, lê tenê hêza wan digihîje nêzîkên wan ên bêhêz tê gotin. ewjî psîkolojiya bindestan e, ew jî erka xwe li ser malbata xwe diajo. teyrek hebû, hemû teyran bi ser wî de zîrç dikir, wî jî bi ser çêlikên xwe de zîrç dikir. |
| teyrik | teyrok *“zevî tuneye, teyrik mehne ye” |
| teyrok | zîpikên girs; şexte |
| teyrok bi ser (yekî) de barîn | (biwêj) ji xwedê dixwazim, teyrok bi ser wê de bibare. (nifir) |
| teyrokê li rezê (yekî) xistin | (biwêj) rewş xerab bûn. li rastî qeza yan jî belayekê hatin. karê wî baş diçû, lê ji nişka ve vê teyrokê li rezê wî xist û tar û mar kir. |
| teyrokê tim li rezê (yekî) xistin | (biwêj) xerabî, bêşansî û qederreşî tim li pare ketin. wê belengazê jî tu rojeke xweş nedît. teyroke tim li rezê wê xist. |
| teyrokî | (rengdêr) kepenek. ji: teyr +-okî |
| teyrxane | (navdêr, mê) çûkxane. ji: teyr +-xane |
| teyr | (f.) bird m. bird. |
| teyr û tûy | birds and fowl |
| teyr | m. mîlçike, çûçike, teyre, milîçike, mîrçike, mîçike, mîlçike, mîçîk m. |
| teyr û tu | teyr û tur, teyr û tebûr |
| teyrê tawûs | n. zoo. tawûs, tawiz, tavus, teyrê tawûsî n. |
| teyrî bihûst | n. zoo. teyra cenetî, mîlçika behistî m. |
| teyrikê cenetê | n. zoo. teyra cenetî, mîlçika behistî m. |
| teyrikê siûdê | n. zoo. teyra taleyî, teyra sihûdî, teyra bextî m. |
| teyrok | m. torge, torsele, teyroke, qijile, qirdle, teyrike, tuwerge, tuwersele, tosle, tuerge, tuersele, tuerg m. |
| teyr | kuş |