| peyv | söz, kelime. m 1. sözcük, kelime, söz * peyv heye ku kar diqedîne söz var iş bitirir 2. konuşma 3. söz (kavil, lâkırdı) 4. söz (bir konuyu yazılı olarak açıklamaya yarayan kelime dizisi) * peyv û tîpên romanê yên di wê ne romanın sözleri, tipleri onun |
| peyv bi peyv | 1) kelime kelime 2) kelimesi kelimesine * gotinên kekê xwe peyv bi peyv ji me re gotin Ağabeyinin sözlerini kelimesi kelimesine bize söyledi |
| peyv li peyvê sekinîn | söz sözle durdurulmak |
| peyva (yekî) tê de derbas bûn | (birine) nazı geçmek |
| peyva çûbûyî (an jî çêkirî) | rz türemiş kelime |
| peyva guherbar | rz/nd değişken sözcük |
| peyva guhêrbar | rz değişken sözcük |
| peyva guhêzbar | rz/nd değişken kelime |
| peyva hevedudanî | rz/nd bileşik sözcük bileşik sözcük |
| peyva kurtebêj | kısaltmalı kelime |
| peyva kurtkirî | kısaltmalı kelime |
| peyva neguherbar | rz/nd değişmez sözcük |
| peyva neguhêrbar | rz değişmez sözcük |
| peyva neguhêzbar | rz/nd değişmez sözcük |
| peyva neyînî | rz/nd olumsuz sözcük |
| peyva pêkhatî | rz/nd türetilmiş sözcük |
| peyva pir ji mirovê ehmeq re ye | çok söz ahmaklar için sarfedilir |
| peyva sade | rz/nd yalın sözcük, basit kelime |
| peyva sade (an jî saltgir) | rz basit kelime |
| peyva tehl | acı söz |
| peyva xurtkirî | rz pekiştirmeli kelime * s+ip+sor kıpkırmızı * k+ip+kesk yemyeşil |
| peyva xwe dipêje hê dirêje | kelimeleri tartarak konuşmak |
| peyva xwerû | rz/nd basit kelime sade sözcük |
| peyva xwerû (sade an jî saltgir) | rz basit kelime |
| peyva xweş mar ji qulê dertîne | tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır |
| peyvan | m konuşma |
| peyvavêtin | söz atmak. |
| peyvbaz | nd/nt kelime oyuncusu (yazılarında kelimelerle oynayan) |
| peyvbazî | m kelime oyunu |
| peyvbêj | nd/nt konuşmacı |
| peyvbêjî | m konuşmacılık |
| peyvdar | konuşmacı. nd/nt 1. sözcü 2. sözcü, röportör 3. konuşmacı |
| peyvdarî | m 1. sözcülük 2. raportörlük 3. konuşmacılık |
| peyvên nemayê | olmadık lâflar |
| peyvên nêzewate | yakın anlamlı (kelimeler) |
| peyver | nd/nt konuşmacı |
| peyverî | m konuşmacılık |
| peyvgeh | m 1. konuşma yeri 2. mihrap |
| peyvger | nd/nt lâf taşıyıcı |
| peyvgerî | m lâf taşıyıcılığı |
| peyvgerîn | nd/nt lâf taşıyıcı |
| peyvgerînî | m lâf taşıyıcılığı |
| peyvgiran | rd büyük lâflar eden * nivîskarên peyvgiran büyük lâflar eden yazarlar |
| peyvguhêz | nd/nt lâf taşıyıcı |
| peyvik | m sözcük, kelime |
| peyvkar | nd/nt konuşmacı |
| peyvkarî | m konuşmacılık |
| peyvker | nd/nt konuşmacı |
| peyvkirox | nd/nt natık, söyleyen |
| peyvkiroxî | m natıklık |
| peyvlirû | rd açık sözlü |
| peyvnas | nd/nt köken bilimci, etimolog |
| peyvnasî | terminoloji. m köken bilimi, etimoloji |
| peyvnasiyî | rd köken bilimsel |
| peyvniwazî | m 1. kompliman (gönül okşayıcı söz) 2. wj methiye |
| peyvniwazî kirin | l/gh kompliman yapmak |
| peyvniwazîkirin | m kompliman yapma |
| peyvok | m 1. sözcük, kelime 2. rd konuşkan |
| peyvrêzî | rz/m söz dizimi, sentaks |
| peyvrêziyî | rz/rd söz dizimsel |
| peyvsazî | rz/m morfoloji |
| peyvşîrîn | rd hoş sohbet |
| peyvyar | nd/nt konuşmacı |
| peyvyarî | m konuşmacılık |
| peyvzan | nd/nt etimolog, köken bilimci |
| peyvzanî | m etimoloji, köken bilim |
| peyv | hemû gotinên watedar ên zimanekî; bêje, kelîme *“peyva xweş, bihara dilan e” (navdêr, mê) bêje, kelîme, gotin, çekû, çend tîpên anku herfên ku bi hev re tên nivîsîn û wateyekê didin: Armanca me ew e ku hemû peyvên kurdî di vê ferhengê de bên amadekirin. gotar, axiftina kesek dike yan dixwîne (bi taybetî yeke amadekirî): Peyva wî li ser giringiya ziman bû.. Herwiha: peyiv, peyîv. ji: hevreha peyam ya, jiari, ji îraniya kevn peti-game (ber-gav) ji peti- (ber, ber bi ... ve) + game (gav; farisî û zazakî gam). jê: hevpeyivîn, peyivandin, peyivîn, peyvik, peyvdar. Bi zaravayên kurdî: hewramî: kurmancî: peyv soranî: wişe zazakî: çeku (makî), |
| peyv darêjtin | bêje saz kirin |
| peyv li peyvê sekinîn | gotin hatin ser gotinê |
| peyva li rû, guneh efû | (biwêj) yên ku eşkere û rû bi rû bibêjin zêde nayên tawanbar kirin. ma min tu derew kirine, çi hebe min li rûyê wê got. peyva li rû, guneh efû. |
| peyvdar | berdevkê fermî yê dexgeheke mîrî an jî saziyekê (navdêr) berdevk, nûner, kesa/ê ku li ser navê dezgehekê yan rêkxistinekê dipeyive û helwesta wê diyar dike. Herwiha: peyivdar. ji: peyv + -dar. jê: peyvdarî, peyvdarîtî, peyvdartî |
| peyvdarî | (navdêr, mê) rewşa peyvdarbûnê, xîtabet, berdevkî, xeberdoxî, gotinbêjî. ji: peyvdar + -î |
| peyvî | (navdêr, mê) ferhengî, qamûsî, belênî, sozî. ji: peyv +-î |
| peyvik | (navdêr, mê) peyvên kurt yan biçûk. ji: peyv + ik |
| peyvkar | (navdêr, mê) sazkar. ji: peyv +-kar |
| peyvker | (navdêr, nêr) (navdêr, mê) ya/ê peyv dike, gotardêr, qiseker, şorker, gotinbêj, axêver, bêjekar. ji: peyv + -ker |
| peyvkî | (rengdêr) bi peyvan, bi gotinan, devkî, bi peyivînê, bi axivînê, ne nivîskî. Herwiha: peyivkî. ji wêjeyê: Zimanê Peyvkî ji devê mirov di nava lêvan re bi guherandina hilma ji kezebê tê, derdikeve. Ji nava heyîneyan tenê mirov dikarin zimanê peyvkî bi kar bînin. Mirov ji bo hest, raman, daxwaz û armancên xwe bikaribin ji yekî/ê din re bînin ser ziman, zimanê peyvkî bi kar tînin.(H. Huseyîn Denîz: Em taybetmendiyên zimanê xwe binasin daku lê xwedî derkevin -II-, Amidakurd.com, 10/2007). ji: peyv + -kî |
| peyvname | (navdêr, mê) weşanek e ku tê de bêje û/yan biwêj li gor alfabeyê yan mijaran hatine rêzkirin û bi peyvine heman zimanî yan zimanek din hatine şirove- û ravekirin. Hevwate: peyvheng, bêjename, ferheng, qamûs, biwêjname |
| peyvnamedaner | (navdêr) danera/ê peyvnameyan yan peyvnameyekê, nivîsera/ê ferhengan yan ferhengekê, kesa/ê ferhengan dinivîse yan amade dike. Herwiha: peyvnameçêker peyvnamekar peyvnamenivîs peyvnamevan. Hevwate: bêjenameçêker bêjenamedaner bêjenamekar bêjenamenivîs bêjenamevan ferhengçêker ferhengdaner ferhengkar ferhengnivîs ferhengvan leksîkograf leksîkografer qamûsçêker qamûsdaner qamûskar qamûsnivîs qamûsvan. ji: bêjename + daner. jê: bêjenamedanerî |
| peyvnameyî | (navdêr, mê) ferhengî, qamûsî, leksîkal. ji: peyvname +-yî |
| peyvnas | (navdêr, mê) bêjenas, etimolog, etîmolog. ji: peyv +-nas |
| peyvnasî | (r) zanista ku cureyên bêjeyan diferisîne û jê re rêbazan datîne (navdêr, mê) etîmolojî, koknasî, rehnasî |
| peyvnasiyî | (navdêr, mê) etîmolojîk. ji: peyvnas +-iyî |
| peyvok | (navdêr, mê) axivok, bixeberdan, xeberdanhez. ji: peyv +-ok |
| peyvokî | (rengdêr) axivokî, bixeberdanî, xeberdanhezî. ji: peyv +-okî |
| peyvrêzî | (navdêr, mê) sentaks, hevoksazî, hevoknasî. jê: peyvrêzîyî |
| peyvsazî | (navdêr, mê) hevoksazî, wîşesazî, sentaks. ji: peyv +-sazî |
| peyvzan | (navdêr, mê) dariştinzan. ji: peyv +-zan |
| peyv | m. vate n., laf n., qese n., qisa m., qale m., soz n. m. çekûye, kelîme m. |
| peyv bi peyv | çekû bi çekûye, kelîme bi kelîme |
| peyv gerîn | m/n. vateçarnayox, lafçarnayox, qeseçarnayox n. |
| peyva çêbûyî | n. rz. çekûya virastîye, çekûya peydabîyayîye m. |
| peyva çêkirî | n. rz. çekûya virastîye, çekûya peydabîyayîye m. |
| peyva guhêrbar | n. çekûya vurîyayoxe m. |
| peyva hemdeng | n. hemvenge, homonî m., çekûya hemvenge m. |
| peyva hevedudanî | n. rz. çekûya yewbîyayîye m., çekûya pêrabestîye m. |
| peyva kurtkirî | n. çekûya kilmkerdîye m. |
| peyva neguhêrbar | n. çekûya nêvurîyayoxe, çekûya nêbedelîyayoxe m. |
| peyva neyînî | n. çekûya nêyînîye m. |
| peyva sade | n. rz. çekûya sadîye m. |
| peyva xwerû | n. rz. çekûya sadîye m. |
| peyvdar | m/n. verfek n. |
| peyvdarî | m. verfekîye, verfekênî m. |
| peyvik | m. çekûye, kelîme m. |
| peyvnas | m/n. etîmîlog, çekûsinas, çekûnas n. |
| peyvnasî | m. etîmîlogî, çekûsinasîye, etîmîlojî, çekûnasîye n. |
| peyvniyazî | m. pesnname., goynayisname., beredname., methîye m. |
| peyvsazî | m. rz. alincsazîye, çekûsazîye, sentaks, çekûawayîye, alincavanîye m. |
| peyvsaziyî | rd. çekûyên, sentaktrîk |
| peyv | vorto |