| navlun | 1. navlûn (barê keştiyê) 2. navlûn (heqê kişandina bar) der/m 1. navlûn (barê keştiyê) 2. navlûn (heqê kişandina bar) der/m 1. navlûn (barê keştiyê) 2. navlûn (heqê kişandina bar) der/m |
| nav | n 1. ad, isim * navê xwe ji min re bibêje adını bana söyle 2. ad (ün, nam, şöhret) 3. ad, isim (kişi, insan) * navên nû tevlî rojnameyê bûn yeni isimler gazeteye katıldı 4. sıfat (bir kimsenin toplum içindeki sıfatı) * ez bi navê hevaltiyê vî tiştî ji te dixwazim arkadaş sıfatıyla bunu senden istiyorum 5. mec imza (herhangi bir dalda ün yapmış yazar, sanatçı) * di kovarê de navên navdar jî hene dergide ünlü imzalar da var m 1. iç, dahil (herhangi bir durumun, cismin veya alanın sınırları arasında bulunan bir yer, dış karşıtı) * erebe di nava zeviyê de bihurî araba tarlanın içinden geçti dahil * kesê ku di nava bajêr de kar dikin şehrin dahilinde iş yapanlar 2. iç (oyuk olan veya oyuk sayılan şeylerin boşluğu) * te li nava sendirûkê jî mêze kir? sandığın içine de baktın mı? 3. iç (cisimlerin yüzeyleri arasında kalan her nokta) * nava texte riziyaye tahtanın içi çürümüş 4. iç (toplu bir durumda bulunan; kimse veya nesneler arasında bulunan kimse veya nesne) * di nava her civakê de çawa ku mirovinên baş hene wisan ên xerab jî hene her toplumun içinde iyi insanlar olduğu gibi kötüleri de var 5. iç (kabuğu olan veya dışı kabuk durumunda bulunan yiyeceklerde kabuğun sardığı bölüm) * nava zebeşê karpuzun içi 6. iç (mide, bağırsak, karın) 7. iç (akıl, gönül, irade gibi insanın manevî varlığını oluşturan şeylerden her biri) * ew kêf û şeqa di nava min de içimdeki o sevinç 8. iç (bir ülkede, şehirde, toplulukta vb. de olan veya yapılan) * têkiliyên nava malbatê aile içi ilişkiler 9. kucak, iç (herhangi bir durumun veya şeyin sınırlarının arası) * em di nav deryayê de ne denizin kucağındayız 10. bel (göğüsle karın arasında daralmış bölüm) * nava wê zirav e beli ince 11.rd iç (iki veya ikiden çok şeyde merkeze daha yakın olan) 12. orta (iki uçtan eşit uzaklıkta olan yer) * nava meydanê meydanın ortası * tam li navê xist tam ortasından vurdu 13. orta (topluluk içinde, arasında) * em di nav xwe de li ser meseleyê mijûl bibin meseleyi ortamızda konuşalım 14.rd orta (her iki yanda kendi türünden eşit sayıda nesneler bulunan) * qata navê orta kat 15. göbek, orta (bahçe, halı, tavan, tepsi gibi şeylerin orta kısmı) * neqşê nava xaliyê xweşik e halının göbeğindeki nakış güzel 16. mec öz, zübde * qeyrana bera di nava şirketê bi xwe de ye asıl kriz şirketin özünde m 1. ara (iki şeyi birbirinde ayıran uzaklık, açıklık, aralık, mesafe) 2. ara, esna, aralık (iki olguyu, iki olayı birbirinden ayıran zaman, vakit, fasıla) * wê navê em ne li wir bûn o aralar orda değildik * di vê navê de bu arada * ez wê navê nexweş bûm o aralık hastaydım * wê navê o esnada 3. ara (kişilerin veya toplulukların birbirine karşı olan ilgisi) * nava min û wê ne xweş e onunla aramız iyi değil 4. ara (toplu bulunan nesnelerin veya kimselerin içi) * di nav me de biyanî hene aramızda yabancılar var |
| nav (i) | rz/m isimden isim türetme öneki * nav+neteweyî uluslar arası |
| nav bi dû ketin | l/bw ünlenmek |
| nav bi dû xistin | l/bw ünlendirmek |
| nav bi dû xwe xistin | l/bw ünlenmek ünlenmek, nam salmak |
| nav dan | l/gh ad almak, ad yapmak, ünlenmek, ün kazanmak, nam salmak, şöhret bulmak (veya kazanmak) 1) ad vermek (bir işi kimin yaptığını söylemek) 2) ad yapmak, isim yapmak, ün kazanmak, nam almak 3) adı çıkmak (hakkı olmayan bir ün kazanmak, hakksız ün kazanmak) |
| nav danîn ser | ad koymak |
| nav derpê tije kirin | 1) donuna yapmak (veya doldurmak) 2) donuna yapmak, donuna doldurmak (çok korkmak) |
| nav di xwe dan | l/bw meydan okumak meydan okumak |
| nav dilê (yekî) qetîn | yüreğinin yağı (veya yağları) erimek (çok korkmak) |
| nav ê hevedudanî | bileşik isim. |
| nav girtin | l/gh ünlenmek, ünlü olmak, nam salmak, meşhur olmak ün almak (kazanmak, salmak veya yapmak) |
| nav gotin | adını söyleme, zikretmek. ad vermek (bir işi kimin yaptığını söylemek) * bi ser min de neyên ez nav nabêjim üzerime varmayın ad vermem |
| nav hatin kişandin | ad çekilmek |
| nav heye lê ew tune ye | ismi var cismi yok (adı olmasına rağmen görevini, etkinliğini yerine getirmeyen) |
| nav hilanîn | l/gh adını zikretmek |
| nav hildan | l/gh adını zikretmek anmak, zikretmek, -den bahsetmek * ditirse ku navê nexweşînê hilde hastalığın adını anmaktan korkuyor |
| nav jê stendin | bel kündesi (güreşte) |
| nav ji xwe berdan | ad yapmak, isim yapmak, ün almak (kazanmak, salmak veya yapmak), (bir alanda) ün kazanmak |
| nav ketin ser (yekî) | adı çıkmak |
| nav kirin (an jî xistin) ser xwe | yapacağına dair söz vermek veya yapacağını ilan etmek |
| nav kirin ser xwe | l/bw bir şeyi yapacağına dair söz vermek, bir şeyi vaat etmek |
| nav kişandin | l/gh 1. ad çekmek, kura çekmek 2. aleyhinde konuşmak, kötülemek ad çekmek |
| nav lê bûn | l/bw ad almak, ad konulmak, adını almak |
| nav lê danîn | l/bw 1. adlandırmak, ad koymak, ad takmak, ad vermek 2. tanımak, teşhis etmek (veya koymak) 1) ad koymak 2) ad takmak |
| nav lê hatin danîn | adı konulmak, adlandırılmak, adı verilmek |
| nav lê hatin kirin | ad almak, ad konulmak, adlandırılmak |
| nav lê hildan | ad koymak, lakap takmak. |
| nav lê kirin | ad koymak. l/bw ad koymak, ad takmak, ad vermek, adlandırmak, isimlendirmek 1) ad koymak 2) ad takmak |
| nav lê qetandin | paniğe vermek |
| nav lê xistin | l/bw ad koymak |
| nav li (yekî) danîn | (birine) ad koymak, ad takmak |
| nav li (yekî) kirin | (birine) ad koymak, ad takmak |
| nav li xwe kirin | l/bw kendine ad koymak (veya takmak) |
| nav li xwe qetandin | gırtlak patlatmak |
| nav pê ketin | l/bw adlanmak, kötü ün kazanmak, dillenmek |
| nav pê nû kirin | l/bw (biriyle) aynı adı tazelemek |
| nav tê dan | l/bw 1. tahrik etmek 2. kışkırtmak, fitlemek 3. özendirmek, teşvik etmek 4. yiğitlendirmek |
| nav û deng | ad, şan şöhret, ün |
| nav û deng dan | nam vermek (veya salmak), ün almak (kazanmak, salmak veya yapmak), ünlenmek, şan vermek, meşhur olmak |
| nav û dengê (yekî) belav bûn | nam salmak, şöhret salmak |
| nav û dengê (yekî) derketin | şöhret salmak |
| nav û dengê (yekî) li dinyayê belav bûn | şöhreti dünyayı tutmak |
| nav û dengê (yekî) li dinyayî birîn | namı nişanı kalmamak |
| nav û dilê (yekî) hatin xwarê | 1) içi dışına çıkmak (kusmaktan rahatsız olmak) 2) içi dışına çıkmak (bir taşıtta, kötü yol sebebiyle çok sarsılıp kusmak) |
| nav û dilê (yekî) li hev xistin | içi dışına çıkmak (bir taşıtta, kötü yol sebebiyle çok sarsılıp kusmak) |
| nav û dilê (yekî) pê êşandin | içini sıkmak |
| nav û dilê (yekî) perpitîn | 1) bağrı yanmak (çok acı duymak) 2) içini kemirmek |
| nav û dilê (yekî) qul kirin | bağrını delmek * van tiştên qewimîn nav û dilê min qul kirin bu olanlar bağrımı deldi |
| nav û dilê (yekî) ricifîn | içi titremek |
| nav û dilê (yekî) şewitîn | bağrı yanmak (çok acı duymak) |
| nav û niç | bayramlık ad, kötü ün |
| nav û nîşan | adı sanı |
| nav û nîşana (yekî) | adı sanı (bi) |
| nav û nîşana xwe | adıyla sanıyla |
| nav û nûç | bayramlık ad, kötü ün |
| nav û nûç pê ve danîn | ad takmak |
| nav û nûçik | 1) bayramlık ad 2) sıfat (bir kimsenin toplum içindeki sıfatı) |
| nav vedan | ün almak (kazanmak, salmak veya yapmak) |
| nav xêrê de bî | hoş bulduk. |
| nav zikir kirin | l/bw adını zikretmek |
| nava (tiştekî) bihurîn | içi geçmek |
| nava (wan) canêcanê bûn | aralarından su sızmamak |
| nava (wan) çêkirin | ara bulmak, arayı yapmak |
| nava (wan) neman | araları açık (veya bozuk) olmak * nava me nemaye aramız bozuk |
| nava (wan) vekişîn | aradan çekilmek |
| nava (wan) xera bûn | araları bozulmak, araları açılmak |
| nava (wan) xera kirin | aralarını bozmak, aralarını açmak |
| nava (wan) xweş kirin | arayı yapmak |
| nava (wî) û (yekî) ne xweş bûn | (bir şeyle) arası hoş (veya iyi) olmamak |
| nava (wî) û (yekî) tune bûn | (bir şeyle) arası hoş (veya iyi) olmamak (di) |
| nava (yekî) çûn | içi gitmek, içi sürmek, sürmek (ishal olmak) * nava min diçe karnım sürüyor |
| nava (yekî) ferihîn | yüreği ürpermek |
| nava (yekî) gotin tirk | içi hop etmek |
| nava (yekî) ketin | göbeği düşmek |
| nava (yekî) kirin gulpegulp | içi vık vık (fık fık) etmek |
| nava (yekî) kirin reperep | içi vık vık (fık fık) etmek |
| nava (yekî) kirin tirkînî (an jî terpînî) | 1) içi cız etmek 2) içi hop etmek |
| nava (yekî) qetandin | ödünü koparmak |
| nava (yekî) qetîn | ödü kopmak, yüreği ürpermek |
| nava (yekî) teqandin | ödünü koparmak |
| nava (yekî) teqîn ö | dü patlamak |
| nava biriyan | nd belce (iki kaş arası) |
| nava çilan | nd karakış |
| nava darê | nd çekirdek (ağaçlarda soyulmayan bölüm) |
| nava derpê tije kirin | donuna etmek, altına etmek (veya kaçırmak) |
| nava dil kirin tepetep | yüreği çarpmak (merak, korku, kaygı gibi duygular sebebiyle beliren tedirginlik) |
| nava dilê (yekî) çar gopal lê xistin (an jî dan) | 1) kalbi küt küt atmak 2) üç buçuk atmak |
| nava dilê (yekî) tepîn bûn | tedirgin olmak |
| nava dilê (yekî) xwendin | içinden geçeni anlamak, mektubu dışında okumak |
| nava dilê xwe rihet kirin | içindekini kusmak |
| nava diran | ant/nd diş özü |
| nava lavlavkê | karınca belli (beli çok ince olan) |
| nava rojê | h güpegündüz |
| nava te bi hêka kurkê be | iç hastalığına yakallanıp derman bulmayasın |
| nava wan canêcanê bûn | içli dişli olmak, yağlı ballı olmak |
| nava wan de ji vir û çiyayekî ferq hebûn | aralarından dağlar kadar fark olmak (ji) |
| nava wan partî bûn | aralarında hizipçilik olmak |
| nava wan tune bûn | (bir kimseyle) arası olmamak |
| nava wan xweş bûn | araları iyi olmak |
| nava wan xweş e | araları iyi |
| nava wan xweş û bêş bûn | içli dişli olmak, yağlı ballı olmak |
| nava xwe rêtin | içini dökmek |
| nava xwe û (yekî) çêkirin | arayı yapmak |
| nava xwe û (yekî) xweş kirin | arayı yapmak |
| nava xwe vala kirin | içini açmak, içini boşaltmak, içini dökmek |
| navajo | ps/m iç güdü |
| navajodar | rd iç güdülü |
| navajoyî | rd iç güdüsel |
| navandî | rd adlandırılmış, isimlendirilmiş |
| navandin | adlandırmak. m 1. adlandırma, isimlendirme 2. imzalama, parafe etme l/gh 1. adlandırmak, isimlendirmek 2. imzalamak, parafe etmek |
| navbajaran | rd şehirlerarası * telefona navbajaran şehirlerarası telefon |
| navbajarî | rd şehirlerarası, kentlerarası |
| navbajarîn | rd şehirlerarası |
| navban | n iki dam arasındaki aralık |
| navbêj | nd/nt 1. aracı 2. ara bulucu, aracı |
| navbêjî | m 1. aracılık 2. ara buluculuk, aracılık |
| navbêjî kirin | 1) aracılık etmek 2) ara buluculuk etmek, aracılık etmek |
| navbejnî | rd orta boylu |
| navbên | bnr navbeyn |
| navbênçî | bnr navbeynkar |
| navbênçîtî | bnr navbeynkarî |
| navbend | m 1. ara, aralık (iki şeyi birbirinde ayıran uzaklık, açıklık, mesafe) 2. ara (kişilerin veya toplulukların birbirine karşı olan ilgisi) * navbenda me xweş e aramız iyi |
| navber | ara, aralık, fasıl, mesafe. m 1. ara, aralık (iki şeyi birbirinde ayıran uzaklık, açıklık, mesafe) 2. ara, kesinti 3. ara (kişilerin veya toplulukların birbirine karşı olan ilgisi) * navbera min û wê ne xweş e onunla aramız iyi değil 4. ara (bir filmde, bir oyunda dinlenme süresi) 5. sp ara (haftaym) 6. fiz aralık (bir sesi bir başka sesten, kalına veya inceye doğru ayıran uzaklık) 7. mzk aralık (portenin paralel çizgileri arasındaki boşluk) 7. aralık, espas (harfler veya satırlar arasındaki açıklık) 8. ara, orta (topluluk içinde, arasında) * em di navbera xwe de li ser meseleyê mijûl bibin meseleyi ortamızda konuşalım |
| navber (i) | m giriş, methal |
| navber (iii) | nd/nt 1. aracı 2. ara bulucu, aracı 3. aracı, tellâl (satışlarda aracılık eden kimse) |
| navber dan | l/gh ara vermek ara vermek, fasıla vermek |
| navber dan (tiştekî) | ara vermek, aralık vermek |
| navber dan danişînê celseyi | tatil etmek |
| navber dan dibistanê okul | tatil olmak, ara verilmek |
| navber dan rûniştanê | celseyi tatil etmek |
| navber danê | kesintiye uğratmak |
| navber dayîn | ara vermek. |
| navber ketin (...) | kesintiye uğramak |
| navbera (...) xera bûn | araları bozulmak |
| navbera (...) xera kirin | ara açmak, ara bozmak, kovculuk yapmak, aralarını bozmak |
| navbera (wan) çêkirin | ara bulmak |
| navbera (wan) xweş kirin | ara bulmak |
| navbera birûyan | nd belce (iki kaş arası) |
| navbera gerstêrkan (an jî hesareyan) | gezegenler arası |
| navbera rojgeranan | gezegenler arası |
| navbera wan xweş bûn | araları iyi olmak |
| navbera wan xweş e | araları iyi |
| navberdan | m ara verme |
| navberdar | rd aralıklı, espaslı (dizgide kelimeler, harfler veya satırlar arasında açıklığı olan) |
| navberdayîn | m ara veriş |
| navberî | m 1. aracılık 2. ara buluculuk, aracılık |
| navberî kirin | 1) aracılık etmek 2) ara buluculuk etmek, aracılık etmek |
| navberik | m ara |
| navbêrik | m kürek kemikleri aralığı |
| navberk | m ara |
| navberkî | m aracılık |
| navbernav | n ara başlık (gazetecilikte) |
| navbersernivîs | m ara başlık (gazetecilikte) |
| navbertî | m 1. aracılık, tellâllık 2. ara buluculuk, aracılık |
| navbeş | m ara bölüm |
| navbeyn | m 1. ara (iki şeyi birbirinde ayıran uzaklık, açıklık, aralık, mesafe) 2. ara, kesinti 3. ara (kişilerin veya toplulukların birbirine karşı olan ilgisi) * navbeyna min û wê ne xweş e onunla aramız iyi değil |
| navbeynî | m aracılık |
| navbeynî kirin | aracılık etmek |
| navbeynkar | nd/nt1. aracı (üretici ile tüketici arasında alım satım konusunda bağlantı kuran ve bundan kazanç sağlayan kimse) 2. ara bulucu, aracı |
| navbeynkar xistin navberê | aracı koymak |
| navbeynkarî | m 1. aracılık 2. ara buluculuk, aracılık |
| navbeynkarî kirin | 1) aracılık etmek 2) ara buluculuk etmek, aracılık etmek |
| navbihurî | nd adı geçen |
| navbijvan | nd/nt 1. ara bulucu, aracı 2. sp hakem |
| navbijvanî | m 1. ara buluculuk, aracılık 2. sp hakemlik |
| navbijvanî kirin | 1) ara buluculuk etmek, aracılık etmek 2) hakemlik yapmak |
| navbir | m 1. aralık, geçenek, gezinti, koridor 2. ara bölme 3. bölme (büyük bir yeri veya alanı küçük oda veya kısımlara ayıran ince duvar veya tahta perde) 4. germe, perde, tahta perde * navbira textîn tahta perde 5. bölme (gemilerde) |
| navbir (i) | m meşe yaprağı yığını |
| navbira ji textan (an jî depan) | tahta perde |
| navbira malikan | ant/nt karıncık çeperi ant karıncık çeperi |
| navbira textîn | nd taraba, tahta perde |
| navbire | m duvarı takviye için içli ve dişli çepeçevre konan kiriş |
| navborî | nd adı geçen |
| navçal | mat/rd konkav |
| navçalî | rd konkavca |
| navçap | rd orta çaplı |
| navçar | m orta parmak, ortancı parmak |
| navçav | n 1. belce (iki kaş arası) 2. yüz, surat |
| navçe (i) | rd 1. orta boylu 2. orta (aşırılıklardan kaçınan, ılımlı, orta halli olan) |
| navçe (ii) | m 1. bölge 2. ilçe, kaza |
| navçebejn | torta boylu |
| navçegêr | bnr navçegir |
| navçegêrî | bnr navçegirî |
| navçegir | rd/nd bölgeci |
| navçegirî | m bölgecilik |
| navçemk | m iki su arası |
| navçeparêz | rd/nd bölgeci |
| navçeparêzî | m bölgecilik |
| navçeq | n apış arası |
| navçeyî | rd bölgesel |
| navçî | nd/nt aracı, arabulucu |
| navçiçik | m iki meme arasındaki kısım |
| navcîn | nd/nt 1. aracı, ortacı 2. rd orta, vasat |
| navçîn | nd/nt1. aracı (üretici ile tüketici arasında alım satım konusunda bağlantı kuran ve bundan kazanç sağlayan kimse) 2. ara bulucu, aracı |
| navçîn (i) | rd ara sınıf, orta sınıf |
| navçîn xistin navberê | aracı koymak |
| navcîndar | nd/nt aracı |
| navcînî | m 1. aracılık, ortacılık 2. rd ortaca |
| navçînî | m 1. aracılık 2. ara buluculuk, aracılık |
| navçînî kirin | 1) aracılık yapmak 2. ara buluculuk etmek, aracılık etmek |
| navçîtî | m ara buluculuk, aracılık |
| navcivakî | rd toplumlararası |
| navçok | m kasaba |
| navçûn | m ishal olma |
| navdan | m ad alma, ad yapma, ünlenme, ün kazanma, nam salma, şöhret bulma (veya kazanma) |
| navdank | künye. rd orta, vasat |
| navdar | rd 1. ünlü, meşhur, adlı, isimli 2. tanınmış, şanlı |
| navdar bûn | l/gh ünlenmek, ad almak, ün kazanmak, şöhret bulmak (veya kazanmak), meşhurlaşmak meşhur olmak, üne kavuşmak |
| navdar kirin | meşhur etmek, ün kazandırmak |
| navdarbûn | m ünlenme, ad alma, ün kazanma, şöhret bulma (veya kazanma), meşhurlaşma |
| navdarbûyî | rd ünlü, ün kazanmış olan |
| navdarbûyîn | rd ünleniş, ad alma, ün kazanış, şöhret buluş (veya kazanış), meşhurlaşma |
| navdarî | m ünlülük, meşhurluk, şan şöhret |
| navdayî | rd 1. ünlü, meşhur, ün kazanmış olan 2. tanınmış |
| navdayî bûn | l/ngh ünlenmek, ünlü olmak, nam salmak, üne kavuşmak ünlenmek, meşhur olmak, üne kavuşmak, nam almak |
| navdayî kirin | l/gh 1. sıfatlandırmak 2. meşhurlaştırmak meşhur etmek |
| navdayîbûn | m 1. ünlenme, ünlü olma, nam salma, üne kavuşma 2. meşhurluk |
| navdayîkirin | m 1. sıfatlandırma 2. meşhurlaştırma |
| navdayîn | m ad alış, ad yapma, ünleniş, ün kazanış, nam salış, şöhret bulma (veya kazanma) |
| navdeng | m şan şöhret, şöhret rz/n iç ses |
| navdengî | m şan şöhret |
| navder | m 1. kapı eşiği 2. giriş, geçenek, koridor, antre |
| navdêr | rz/m ad, isim |
| navdêra çûbûyî (an jî çêkirî) | rz türemiş ad, türemiş isim |
| navdêra girgîn | rz somut isim |
| navdêra hevedudanî | bileşik isim |
| navdêra ji navdêr çêbûyî | rz addan türeme ad, isimden türeme isim |
| navdêra mê | rz/nd dişil isim |
| navdêra nêr | rz/nd eril isim |
| navdêra nêtar | rz/nd nötr isim |
| navdêra pêkhatî | rz/nd türetilmiş isim |
| navdêra sade | rz/nd yalın isim |
| navdêra şênber | rz somut isim |
| navdêra xurtkirî | rz pekiştirmeli isim * hişk+e+hişk sert sert |
| navdêra xwerûs | rz/nd yalın isim, sade isim |
| navderî | m sofa |
| navderk | m kapı eşiği |
| navderkî | rz/rd orta çıkışlı (ses) |
| navdest | n avuç içi |
| navdeşt | m yalpı (dağlık alanda düzlük yer) |
| navdest kirin | l/gh 1. elden vermek 2. elde etmek |
| navdewletan | rd devletlerarası * peymana aştiyê ya navdewletan devletlerarası barış antlaşması |
| navdewletî | rd devletlerarası |
| navdil (i) | bnr hinav |
| navdil (ii) | nd ciger yemeği |
| navê | m güreş |
| navê (...) bi bîr anîn | adını anmak |
| navê (...) bi bîr neanîn | adını anmamak |
| navê (...) bihurîn (borîn an jî derbas bûn) | adı geçmek * pirtûka ku li jorê navê wê bihurî yukarda adı geçen kitap |
| navê (...) dan ser xwe | kendine ... süsü vermek * navê şoreşgeriyê daye ser xwe kendine devrimci süsü vermiş |
| navê (...) derbas bûn (bihurîn an jî borîn) | adı geçmek, ismi geçmek * pirtûka ku li jorê navê wê derbas bû yukarda adı geçen kitap |
| navê (...) gotin | ad vermek (bir işi kimin yaptığını söylemek) |
| navê (...) heye | adı var |
| navê (...) hilnedan | adını ağzına almamak |
| navê (...) lê danîn | birinin adını bir başkasına koymak |
| navê (...) pê re bûn | adı üstünde |
| navê (tiştekî) heye lê ew bi xwe tune ye | ismi var cismi yok (adı edilen kimse veya şeyin gerçekte var olmadı anlatır) |
| navê (wan) li hev bûn | adları aynı olmak |
| navê (wan) li hev danîn | adları aynı koymak |
| navê (yekî) aşkera kirin | adını vermek (birinin adını bildirmek) |
| navê (yekî) belav bûn | adı duyulmak (tanınmak) |
| navê (yekî) bi dînî derketin | adı deliye çıkmak |
| navê (yekî) bi xerabî derketin | adı kötüye çıkmak |
| navê (yekî) bi xerabî derxistin | adını kirletmek (veya lekelemek), adını kötüye çıkarmak |
| navê (yekî) bilind kirin | (birini) göklere çıkarmak |
| navê (yekî) dan (…) | adını vermek (biri tarafından salık verildiğini söylemek) * navê min bidê, wê ji te re bibe alîkar adımı ver o sana yardımcı olur |
| navê (yekî) dan zanîn | adını vermek (birinin adını bildirmek) |
| navê (yekî) derbasî (...) bûn | adı geçmek, adı yazılmak * navê wê derbasî dîroka têkoşînên neteweyî yên cîhanê bû adı dünya ulusal kurtuluş mücadeleleri tarihine geçti |
| navê (yekî) derketin | 1) ad yapmak (bir alanda) ün kazanmak 2) adı çıkmak (haksız ün kazanmak) 3) adı çıkmak, adı kötüye çıkmak, çavlanmak, dillere düşmek (kötü bir ün kazanmak) * ne zilamekî xerab e, lê carekê navê wî derketiye kötü adam değil, ama bir kere adı çıkmış |
| navê (yekî) derxistin | ünlendirmek |
| navê (yekî) hatin dayîn | adı verilmek |
| navê (yekî) hebûn | adı olmak |
| navê (yekî) ji dinyayê rakirin | adını dünyadan silmek |
| navê (yekî) ji navê birandin (an jî rakirin) | silmek (ortadan kaldırmak, yok etmek veya gidermek) * navê wî ji cîhana siyasetê rakir adını siyaset dünyasından sildi |
| navê (yekî) ketin (...) | (bir işe) adı karışmak * navê wî jî ketiye vê bûyera diziyê bu hırsızlık olayına adı da karışmış |
| navê (yekî) ketin defteran | kara listeye girmek |
| navê (yekî) kirin kutikê | adını kütüğe geçirmek |
| navê (yekî) lê hatin nivîsandin | adı geçmek, adı yazılmak * navê wê derbasî dîroka têkoşînên neteweyî yên cîhanê bû adı dünya ulusal kurtuluş mücadeleleri tarihine geçti |
| navê (yekî) lê kirin | ismini yazmak |
| navê (yekî) lê nivîsandin | ismini yazmak |
| navê (yekî) lekedar kirin | adını kirletmek (veya lekelemek) |
| navê (yekî) li ser zimanê min bû | adı dilimin ucundaydı |
| navê (yekî) man | adı kalmak * ew mir, navê wî ma o öldü adı kaldı |
| navê (yekî) nehatin hildan | adı bile okunmamak |
| navê (yekî) nehatin ser zar û zimanan | esamisi okunmamak |
| navê (yekî) pê xara kirin | adına kara sürmek, birine zifos atmak |
| navê (yekî) ragihandin | adını vermek |
| navê (yekî) tune bûn | adı bile okunmamak |
| navê (yekî) winda bûn | adı bile okunmamak |
| navê (yekî) winda kirin | (birine) kara leke sürmek |
| navê civatê (an jî komê) | rz topluluk adı |
| navê curedar | cins isim |
| navê dîko elî evdirehman e | koyunun bulunmadğı yerde keçiye Abdurrahman Çelebi derler |
| navê diya xwe ji bîr kirin | kim olduğunu bile unutmak |
| navê gur derketiye bi notî | kurdun adı bir kere yırtıcılığa çıkmış |
| navê hevedudanî | rz/nd birleşik isim birleşik isim |
| navê jê stendin | l/bw belini kavramak |
| navê kombêj | rz/nd topluluk ismi veya adı |
| navê komê | rz topluluk adı |
| navê mê | dişil isim. |
| navê nenêrbaran | rz soyut isim |
| navê razber (an jî nenêrbaran) | rz soyut isim |
| navê şûştinê kirin serê | suya göstermek (hafifçe yıkamak) |
| navê te bi xêr | adını bağışlamak * navê te bi xêr? adını bağışlar mısın? |
| navê we bi xêr? | adını bağışlamak * navê we bi xêr? adını bağışlar mısınız? |
| navê wî tiştî lê danîn | adını koymak |
| navê xerab hatin ser (yekî) | adlanmak, kötü ün kazanmak |
| navê xwe deranîn | l/bw ünlenmek |
| navê xwe derxistin | l/bw ünlenmek |
| navê xwe heq kirin | adını taşımak (sahip olduğu adın sorumluluğunu yüklenmiş olmak) |
| navê xwe lê danîn | birine kendi adını koymak (veya vermek) |
| navê xwe winda kirin | altın adını bakır etmek |
| navê xweser | özel isim |
| navebir | bnr navbir (II) |
| navejeka cencerê | nd döğme makinasının mesnetleri |
| navek | m 1. merkez 2. orta, göbek 3. göbek (trafiği rahatlamak amacıyla kavşağın girişine yerleştirilen çember veya üçgen biçiminde ada) |
| naveka çiyê | dağın orta bölümü |
| navekî | rd 1. saymaca, itibarî 2. ortalama * bihayê mal ê navekî malın ortalama fiyatı * çareseriyeke navekî ortalama bir çözüm |
| navekî xwedê (jî) star e | sır saklamayı bilmek gerek |
| navekîtî | fel/m nominalizm, adcılık |
| navekiyî | fel/rd nominalist, adcı |
| navên pêreyî yên navdêrî û rengdêrî | ad ve sıfat yan cümleleri |
| navên razber | rz/nd soyut isim |
| navên şênber | rz/nd somut isim |
| navenc | rd orta, vasat |
| navend | merkez. m 1. merkez (herhangi bir yerin yönetim yeri) * navenda saziyê kurum merkezi 2. merkez (bir işin öğretildiği yer) * navenda perwerdehiyê eğitim merkezi 3. merkez (bir işin yoğun olarak yapıldığı yer) * navenda pîşesaziyê endüstri merkezi 4. merkez (belirli bir yerin ortası) * navenda bajêr şehir merkezi 5. iç merkez (depremin başladığı yer olarak kabul edilen nokta) 6. gelişme * navenda romanê romanın gelişme kısmı |
| navenda axaftinê (peyivînê an jî xeberdanê) | ant konuşma merkezi |
| navenda bangeşeyê | propaganda merkezi |
| navenda belavkirinê | dağıtım merkezi |
| navenda çandê | kültür merkezi |
| navenda erdhejê | deprem merkezi |
| navenda giraniyê | fiz ağırlık merkezi |
| navenda hejekê | deprem merkezi |
| navenda hikûmetê | hükümet merkezi |
| navenda melerzê (an jî erdhejê) | deprem merkezi |
| navenda peyivînê (an jî xeberdanê) | ant konuşma merkezi |
| navenda pîşesaziyê | sanayi merkezi |
| navenda propagandayê | propaganda merkezi |
| navenda radyoyê | radyo merkezi |
| navenda xeberdanê | ant konuşma merkezi |
| navendî | rd merkezî |
| navendî bûn | l/ngh merkezîleşmek, merkezlenmek (merkezî bir yönetime bağlanmak) |
| navendî kirin | l/gh merkezîleştirmek |
| navendîbûn | m merkezîleşme, merkezlenme (merkezî bir yönetime bağlanma) |
| navendîkirin | m merkezîleştirme |
| navendkêş | fiz/rd merkezil * hêza navendkêşiyê merkezcil kuvvet |
| navendkomî | m merkezlenme |
| navendkomî bûn | l/ngh merkezlenmek |
| navendkomîbûn | m merkezlenme |
| navendkomîbûyîn | m merkezleniş |
| navendparêz | rd merkezci, merkeziyetçi |
| navendparêzî | rd merkezcilik, merkeziyetçilik |
| navendrevî | fiz/rd merkezkaç * hêza navendreviyê merkezkaç kuvvet |
| naveng | m 1. merkez 2. ortam 3. ara, bölme |
| navengî | rd merkezî |
| navêr (ii) | rd orta, vasat |
| navêr (iii) | m paravan |
| navêr(i) | m bölme, ara bölme |
| naverast | m 1. orta * rojhilata naverast ortadoğu 2. merkez |
| navêrî | rd vasatî |
| naverok | kapsam, içerik, için dekiler, içkin, mahiyet. m 1. içerik 2. ps içerik 3. man zımni |
| naverokî | rd içerikli |
| navêş | m 1. karın ağrısı 2. bj kolera |
| navêşî | rd 1.ishalli 2. koleralı |
| navêşî bûn | l/ngh içi sürmek, ishal olmak, sürgün olmak, makineyi bozmak |
| navêşî kirin | l/gh ishal etmek |
| navêşîbûn | l/ngh içi sürme, ishal olma, sürgün olma, makineyi bozma |
| navêşîkirin | mishal etme |
| navgelan | nd halklararası |
| navgîn | m 1. araç 2. araç, vasıta (kişiler veya nesneler arasında bağlantı sağlayan şey) 3. araç (bir şeye ulaşmak, bir şeyi elde etmek için yararlanılan kimse veya şey) 4. mec araç (bir sonuca ulaşmak için kullanılan şey) |
| navgîndar | rd araçlı, vasıtalı |
| navgînên hilberînê | üretim araçları. |
| navgînên peyitandinê | nd tespit gereçleri |
| navgînên ragihandinê | nd kitle iletişim araçları kitle iletişim araçları |
| navgir (i) | rd ileri gelen, ünlü |
| navgir (ii) | rz/m iç ek, ara ek |
| navgiran | rd ünlü, ileri gelen |
| navgirek | rz/m iç ek, ara ek |
| navgirtin | m ünlenme, ünlü olma, nam salma, meşhur olma |
| navgon | bnr nogin |
| navgotî | nd adı geçen |
| navguh | bnr nogin |
| navgundî | m salma (köyde halktan toplanacak para tutarını sağlamak için herkese biçilen pay) |
| navhalî | rd orta halli |
| navhencî | rd orta, vasat |
| navhev kirin | l/gh birbirine katmak |
| navhevkirin | m birbirine katma |
| navhilanîn | m adını zikretme |
| navhildan | m adını zikretme |
| navhilgir | rd ad taşıyıcı |
| navhincî | rd/nd 1. orta, vasat 2. ortaca, orta büyüklükte (büyüklük ile irilik bakımında, üç nesne arasında sonda veya başta ikinci gelen) |
| navîdar | rd namdar, ünlü, angin |
| navîk | m 1. orta (her iki yanda kendi türünden eşit sayıda nesneler bulunan) * tiliya navîkê orta parmak 2. orta (iki şeyin ortası) * ez dê di navîkê de rûnêm ben ortaya oturacağım |
| navik | m 1. iç (kabuğu olan veya dışı kabuk durumunda bulunan yiyeceklerde kabuğun sardığı bölüm) * navika nan ekmek içi * navika zebeşê karpuz içi 2. iç (pirinç, soğan ve baharatla hazırlanan, dolma gibi yemeklerde kullanılan karışım) 3. eşelek (elma, armut,ayva gibi meyvelerin yenmeyen iç bölümü) 4. çekirdek (ağaçlarda soyulmayan bölüm) m 1. göbek (insan ve memelilerde göbek bağının düşmesinden sonra karnın ortasında bulunan çukurluk) 2. ant göbek (dölütte, yumurtanın dölüt dışında kalan bölümlerle ilişkisini sağlayan organların çıktığı yer) 3. bot öz (bitkilerin kök, gövde ve dallarının boydan boya ortasında bulunan hafif, gevrek ve çoğu kez yumuşak bölümü) 4. göbek (bazı sebze ve meyvelerin ortası) |
| navika (yekî) ketin | göbeği düşmek |
| navika (yekî) pê ve bûn | göbeğinden bağlı olmak |
| navika (zarok) birîn | 1) (yeni doğan çocuğun) göbeğini kesmek 2) (biri ötekinin) eline doğmak |
| navika darê | çekirdek |
| navika diya (yekî) birîn | (biri ötekinin) eline doğmak |
| navika erdê | ast/nd yer çekirdeği |
| navika kezebê | nd karaciger göbeği |
| navika kezebê kara | ciğer göbeği |
| navika mêweyê (an jî fêkiyê) | meyve içi |
| navika nan | nd ekmek içi |
| navika wan bi hev re birîne | göbeği biriyle bağlı (veya beraber kesilmiş) |
| navikirî | adlandırılmış. |
| navîn | 1.ortanca. 2.vasat. l/ngh 1. adlanmak 2. imzalanmak, parafe edilmek |
| navîn (i) | m merkez |
| navîn (ii) | rd 1. orta (aşırılıklardan kaçınan, ılımlı, orta halli olan) 2. orta (her iki yanda kendi türünden eşit sayıda nesneler bulunan) * tiliya navîn orta parmak 3. orta, vasat 4. orta, ara (iki şeyin arası) * têkeve navîna me ortamıza gir 5. nd/rd ortanca (yaş bakımanda üç kardeşin büyüğü ile küçüğü arasanda bulunan) * xwişka wî ya navîn hatibû mala me ortanca kardeşi bize gelmişti |
| navîn (iii) | m 1. adlanma 2. imzalanma, parafe edilme |
| navinc | m 1. orta, vasat 2. orta * xwendina navincî orta öğrenim 3. orta (eğitimde zayıf ile iyi arasındaki not) * di ezmûnê de nota navinc stand imtihanda orta aldı |
| navincî (i) | rd 1. orta, vasatî 2. orta, orta dereceli * karmendeke ji radeya navincî orta dereceli memur 3. mat kenar ortayı |
| navincî (ii) | nd/nt aracı |
| navincîtî | m aracılık |
| navincîtî kirin | aracılık etmek |
| navincpileyî | rd orta dereceli |
| navîngeh | m orta saha |
| navînî | rd ortalam, ortalama |
| navînî kirin | l/gh ortalama yapmak |
| navînîkirin | m ortalama yapma |
| naviş | bnr navîş |
| navîş | m 1. imza * di dawiya nameyê de navîşa wê hebû mektubun sonunda imzası vardı 2. imza (imzalama işi) |
| navîş kirin | l/gh 1. imzalamak (imza atmak, imza etmek) 2. imzalamak (imza veya işaretle eserin yazarı veya yaratıcısı olduğunu belirtmek) 3. imzalamak (bir kimseye hatıra olarak sunulan esere imza atmak) |
| navisandin | m uyutma l/gh uyutmak |
| navîşandin | m imzalamak l/gh imzalamak |
| navîşbûn | m imzalanma l/ngh imzalanmak |
| navîşbûyîn | m imzalanış |
| navîşdar | rd imzalı |
| navisîn | m uyuma l/ngh uyumak |
| navîşker | nd/rd imzalayıcı, imzalayan |
| navîşkirî | rd imzalı, imzalanmış olan |
| navişkirin | m 1. imzalama, imzalayış (imza atma, imza etme) 2. imzalama (imza veya işaretle eserin yazarı veya yaratıcısı olduğunu belirtme) 3. imzalama (bir kimseye hatıra olarak sunulan esere imza atma) |
| navkêl | m 1. bel (göğüsle karın arasında daralmış bölüm) 2. kuşak (bele sarılan uzun ve enli kumaş) |
| navkêlê | bnr navkêl |
| navkêşî | adçekme. |
| navkesîn | rd kişilerarası |
| navkil (i) | m yayık germe tahtası |
| navkil (ii) | m hayvanların ağzı kapalı bir şekil de soluması |
| navkilk (i) | m yayık germe tahtası |
| navkilk (ii) | m bel (göğüsle karın arasında daralmış bölüm) |
| navkilkirin | l/ngh solunmak |
| navkirî | nd/nt aday (bir görev, bir iş için kendini ileri süren veya bir başkası tarafından ileri sürülen kimse) |
| navkişandin | m ad çekme, kura |
| navkît | rz/m iç ek |
| navko | m 1. taban (üstü kapalı bir yerin gezinilen, ayakla basılan yeri) 2. tek katlı yapı |
| navkutik | m kalp atışı, küt küt etme (insanın korku ve helecandan kalp atışlarının hızlaması * dilê min navkutikan lê dide kalbim kütküt diye atıyor |
| navkutik lê dan | l/bw küt küt etmek, kalbi atmak |
| navlêbûn | m ad alma, ad konulma, adını alma |
| navlêdanîn | m 1. adlandırma, ad koyma, ad takma, ad verme 2. tanıma, teşhis etme (veya koyma) |
| navlêdayî | rd adlı, anlandırılmış |
| navlêk | m terim |
| navlêkirî | rd isimlendirilmiş, adlandırılmış |
| navlêkirin | m ad koyma, ad takma, ad verme, adlandırma, isimlendirme |
| navlû | m namlu |
| navlûle | m namlu (silâh namlusu) |
| navlûn | der/m 1. navlun (gemi yükü) 2. navlun (yük ücreti) |
| navmal | evin içi. m ev içi |
| navmalbat | m aile lakabı |
| navmalî | ev işlerine yardımcı olan kadın. nd/nt 1. kapı halkı 2. orta hizmetçisi, hizmetkâr 3. m hizmetçi kadın |
| navmalîtî | m hizmetçilik |
| navmemik | n iki meme arasındaki kısım |
| navmil | n 1. sırt (insan için; üst, arka) * li navmilê wî saqoyek hebû sırtında bir ceket vardı 2. arka (insan için, vücut, beden) * kincên ku li navmilê wî bûn êpê kevn bûn arkasındaki elbiseler pek eskiydi 3. omuz arası iki kürek arası 4. cıdağı, yağır (at için) |
| navmiletî | rd milletlerarası |
| navmilfireh | rd geniş omuzlu |
| navmilpehn | rd geniş omuzlu, geniş ve yassı omuzlu |
| navnas | m 1. unvan 2. künye |
| navneteweyî | rd uluslararası, milletlerarası, beynelmilel |
| navneteweyî bûn | l/ngh uluslararasılaşmak |
| navneteweyîbûn | m uluslararasılaşma |
| navneteweyîbûyîn | m uluslararasılaşma |
| navneteweyîparêz | nd/nt enternasyonalci |
| navneteweyîparêzî | m enternasyonalizm |
| navneteweyîtî | m uluslarasacılık, beynelmilelcilik |
| navnîjadîn | rd uluslararası, beynelmilel |
| navnîjadînî | m uluslarasacılık, beynelmilelcilik |
| navnîr | rd boyunduruk belli |
| navnîş | m 1. liste 2. katalog |
| navnîş kirin | l/gh listelemek |
| navnîşan | m 1. san 2. adres (bir kimsenin arandığında bulunabileceği yer, oturduğu yer) 3. adres (gönderilen şeyin üzerine alıcının adını ve bulunduğu yeri bildirmek için yazılan yazı) |
| navnîşan dan | adres vermek (bırakmak veya göstermek) |
| navnîşan danîn | adres bırakmak |
| navnîşan nîşan dan | göstermek |
| navnîşana nameyê | mektup üstü |
| navnîşanî | m san, unvan |
| navnîşî kirin | l/gh kataloglamak |
| navnîşîkirî | rd kataloglanmış olan |
| navnîşîkirin | m kataloglama |
| navnîşkirin | m listeleme |
| navnîştimanî | rd ülkelerarası |
| navnivîs | nd/nt nüfus memuru |
| navnivîsk | m rehber |
| navnivîska telefonan | telefon rehberi |
| navno | rd 1. bednam, on parmağında on kara (kötü ün kazanan, kötülüğü dillere düşmüş olan) 2.nd/ntyakınan, sızlanan, şikayetçi |
| navno bûn | bednam olmak |
| navno kirin | l/gh bednam etmek bednam etmek |
| navnobûn | m bednam olma l/ngh bednam olmak |
| navnokirin | m bednam etme |
| navnotî | m 1. bednamlık 2. sızlayıcılık, yakınmacılık, şikayetçilik |
| navnotî anîn ser (yekî) | bednam etmek, birini yıpratmak |
| navnotî bi pey ketin | bednam olmak, adı kötüye çıkmak |
| navok | m 1. göbek (insan ve memelilerde göbek bağının düşmesinden sonra karnın ortasında bulunan çukurluk) 2. ant göbek (dölütte, yumurtanın dölüt dışında kalan bölümlerle ilişkisini sağlayan organların çıktığı yer) |
| navoka (yekî) ketin | göbeği düşmek |
| navoka (yekî) pê ve bûn | göbeğinden bağlı olmak |
| navoka (zarok) birîn | (yeni doğan çocuğun) göbeğini kesmek |
| navoka wan bi hev re | birîne göbeği biriyle bağlı (veya beraber kesilmiş) |
| navortê | m göbek (bahçe, halı, tavan, tepsi gibi şeylerin orta kısmı) |
| navpan | m yalpı (dağlık yerde küçü düzlük) |
| navpaq | n apış arası |
| navpêketî | rd adlanmış, kötü ün kazanmış, dillenmiş (dillere düşmüş kadın) |
| navpêketin | m adlanma, kötü ün kazanma, dillenme |
| navpîl | n yağır, omuz arası |
| navpirk | m harman döven köprücüğü |
| navpirtik | rz/m iç ek |
| navpişt | bel. m 1. sırt (insan sırtı) 2. bel (sırtın altına rastlayan bölgesi) |
| navqed | m 1. bel, böğür 2. kemer (kemer bağlanan kısım) |
| navqendîl | rd karınca belli, ince belli (beli çok ince olan) |
| navqetî | rd ödü kopmuş olan |
| navqetî bûn | l/ngh ödü kopmak |
| navqetîbûn | m ödü kopma |
| navran | m 1. ağ, apışlık * navrana pantolon pantolonun ağı 2. apış arası 3. mec cinsel organ |
| navran al e | ağı yırtık |
| navrana xwe tije kirin | 1) donuna yapmak (veya doldurmak) 2) donuna yapmak donuna doldurmak(çok korkmak) |
| navrankî | rd çalık, verev (bir köşeden başka bir köşeye doğru kesilmiş, katlanmış veya konulmuş olan) |
| navrast | düzlük, ortalık. m 1. orta (bir şeyin kenarlarından yaklaşık olarak aynı uzaklıkta olan yer) * li navrasta odeyê sifreyê deyne odanın ortasına sofrayı kur 2. ortalık (içinde bulunan, yaşanan ortam, ev, oda) * navrastê bimalêşe ortalığı süpür 3. ortalık, ortalık yer * li navrastê kes tune bûn ortalıkta kimseler yoktu |
| navrastenî | m nevrasteni |
| navrastik | m saç ayrımı çizgisi, rastık |
| navreş | m yazma, baş örtüsü |
| navrêz | m satır arası |
| navro (i) | m nehir adası, ırmak içindeki adacık |
| navro (ii) | bnr navroj |
| navroj | 1.öğle. 2.öğle yemeği. m 1. öğle, öğlen, gün ortası, gündüz ortası * berî navroyê öğleden önce 2. öğle yemeği |
| navrojk | bnr navroj |
| navrok | erd/m ada |
| navrû | m arabirim |
| navsal | rd orta yaşlı |
| navsale | rd orta yaşlı |
| navşaneyî | biy/ant hücrelerarası, gözelerarası |
| navşe | m orta delikli kalbur |
| navsêlk | m sacda kavrulan yağlı ekmek |
| navşeq | n 1. apış arası 2. cinsel organ kısmı |
| navser (i) | m doruk, zirve * navsera çiyê dağın zirvesi |
| navser (ii) | rd orta yaşlı * yekî navser bû orta yaşlı biriydi |
| navsere | rd 1. orta yaşlı 2. yaşlı başlı 3. kıranta (saçları ağırlaşmış orta yaşlı erkek) |
| navsere bûn | l/ngh yaşını almak (veya yaşını başını almak) yaşlı başlı olmak |
| navserebûn | m yaşını alma (veya yaşını başını alma) |
| navsî | m ince barsak etrafındaki iç yağı |
| navşik | m düğürcük (ince bulgur) |
| navtêdan | m 1. tahrik 2. kışkırtma, fitleme 3. özendirme, teşvik etme 4. yiğitlendirme |
| navtêdayîn | m 1. tahrik ediş 2. kışkırtış, fitleyiş 3. özendiriş, teşvik ediş 4. yiğitlendiriş |
| navtêder | nd/nt 1. tahrikçi 2. kışkırtıcı, provakatör 3. özendirici, teşvik edici |
| navtêderî | m 1. tahrikçilik 2. kışkırtıcılık, provakötürlük 3. özendiricilik, teşvik edicilik |
| navteng | kolan, palan kemeri. m 1. bel (göğüsle karın arasında daralmış bölüm) * giya digihîje navtengê ot bele kadar ulaşıyor 2. bel, kemer (kemer bağlanan kısım) 3. kolan (hayvan semerini veya eğerini bağlamak için göğsünde aşırılarak sıkılan yassı kemer) |
| navteng (i) | rd ince belli |
| navtenga (...) şidandin | kolan vurmak |
| navtengzirav | rd ince belli |
| navterhîn | rd ince belli ve alımlı |
| navterhînî | rd dal gibi, ince uzun yapılı |
| navting | bnr navteng (II) |
| navûdeng | n şan, şöhret |
| navûdeng dan | l/gh ünlenmek, meşhur olmak |
| navûdengdan | m ünlenme, meşhur olma |
| navûniç | bnr navûnûçik |
| navûnîşan | m san, ün |
| navunîversîte | m üniversitelerarası |
| navûnûçik | n 1. ap 2. uyduruk küçültücü adlar |
| navûnûçik lê danîn | lâkap takmak |
| navûnûçik lê hildan | kötü uyduruk isim takmak |
| navwelat | nd yurt içi |
| navwelatî | rd ülkeler arası |
| navwer | şöhretli |
| navwerî | m şöhret |
| navxwe | n 1. iç (bir ülkede, şehirde, toplulukta vb. de olan veya yapılan) * têkiliyên navxwe baş bikin iç ilişkilerinizi düzeltin 2. iç, içsel (insanın manevi varlığıyla ilgili olan) |
| navxweyî | rd 1. içsel, dahilî * têkiliyên navxweyî yên malbatê aile içi ilişkiler 2. iç, içsel, dahilî (insanın manevi varlığıyla ilgili olan) |
| navzanî | m onomastiks |
| navzanîngeh | m üniversitelerarası * lijneya navzanîngehan üniversitelerarası kurul |
| navzanko | m üniversitelerarası |
| navzed | nd/ntnamzet |
| navzed nîşan dan | namzet göstermek |
| navzedî | m namzetlik |
| navzediya xwe danîn | adaylığını koymak. |
| navzik | m 1. göbek (insan ve memelilerde göbek bağının düşmesinden sonra karnın ortasında bulunan çukurluk) 2. bel (göğüsle karın arasında daralmış bölüm) |
| navzikirkirî | rd adı zikredilen, mezkûr |
| navzikirkirin | m adını zikretme |
| navzirav | rd ince belli |
| navziravî | m ince bellilik |
| nav | [I] 1. mawe 2. ferqiyet [II] hundir *“di nava salekê de du havîn nabin” [III] agehiya ku tiştek pê tê nasîn û zanîn *“navê wê Edlan e, ji mêrê xwe re nezan e, ji xelqê re kebaniya bîst û heft malan e” 1. peyva pênasînê (navdêr, nêr) peyva ku kesek pê tê nasîn: -Navê te çi ye?-Navê min Elî ye. navûdeng, navdarî, meşhûrî, (rêziman) navdêr. Bikaranîn: Lêker: nav kirin, nav dan, nav girtin. Navdêr: navdan, navçûn, navgirtin Rengdêr: navdayî, navbirî. Bi zaravayên kurdî: Kurmancî: nav Kurdî (Soranî): naw Kurdiya başûr: naw Lekî: nam Hewramî: name, Zazakî: name. jê: bênav, bênavî, binav, binavûdeng, binavûdengî, name, navdar, navdarî, navûdeng, navûdengdar, navûdengî |
| nav bêjî | (navdêr, mê) navçîtî. ji: nav +-bêjî |
| nav danê | (lêker) bi nav kirin, nav lê kirin, nav danîn ser, navandin: Min navê Rojbîn daye kurê xwe. (Min navê kurê xwe kiriye Robîn.). Herwiha: nav dan nav dayîn . Navdêr: navdan navdanê navdayîn navdayînê. jê: navder navdayî |
| nav danîn ser | (lêker) bi nav kirin, nav lê kirin, navandin, nav danê: Min navê Rojbîn li daniye ser kurê xwe. (Min navê kurê xwe kiriye Robîn.). Navdêr: navdanînser |
| nav derbas bûn | (biwêj) qal kirin. ji bo berendamên partiya gel a liberal, gelek nav derbas dibin, lê ka yê xalê min jî heye gelo? |
| nav derxistin | (lêker)aşkere kirin, navdar kirin. ji: nav + derxistin |
| nav girtin | (lêker)(Binihêre:) nav |
| nav gotin | (lêker)nasandin, dan zanîn. ji: nav + gotin |
| nav heye, lê deng tune | (biwêj) ji bo kesên navdar in, lê di karvaniyê de tiştekî nakin tê gotin. hûn çi meraqan dikin, erê navê wî heye, lê dengê wî tune. |
| nav hildan | 1. bi bîr anîn 2. bi dengekî bilind gazî yekî kirin 3. navê kesê mirî li yekî kirin (lêker) (bed, binavkirin. ji: nav + hildan |
| nav hilnedan | (biwêj) nav derbas nebûn. nav nezikirandin, ji kesekî hêrs bûn, an jî xeyidîn; ji ber wê jî qala navê wî kesî nekirin. ez li balê rûniştibûm, qet navê sîdarê hilneda. berde têki-liyekpiçûk, camêrî qet navê wî hilnade. |
| nav î giran e, bajar î wêran e | (biwêj) navdar bûn, lê naverok vala bûn. tu wisa li xuyanga wê menêre. nav îgiran e, bajar î wêran e. |
| nav î mer e, kunde kor e | (biwêj) ne layiqi navê xwe ye. ere rast e, nav î mer e lê kuude kor e. |
| nav î mêr e, kundê kor e | (biwêj) her çiqas wekî zilaman û pêkhatî bê xuyan jî tê de taybetî û zerengiyeke wisa tune ye. erê. nav î mer e, lê kunde kor e. |
| nav kirin | (lêker)(Binihêre:) nav |
| nav kişandin | (lêker) peşt avêtin, peşt kirin, lûlik kişandin, pişk kişandin, qura kişandin, peşk avêtin, çîtik kişandin, pişk avêtin, peşk kirin. ji: nav + kişandin |
| nav lê kirin | pênasek lê danîn da ku pê bê nasîn (lêker) bi nav kirin, nav danîn ser, navandin, nav danê: Min navê Rojbîn li kurê xwe kiriye. (Min navê kurê xwe kiriye Robîn.). Herwiha: bi-nav kirin binav kirin. Navdêr: bi-navkirin binavkirin. jê: bi-navker bi-navkirî binavker binavkirî |
| nav li pey (yekî) xistin | (biwêj) di derbarê kesekî de gotegotên nebaş kirin. rojên bixem ûfikar lipaş mabûn. mistoyê ku destgirtiyê wê bû, beguman baş gotilm. xelkê dikaribû navekî li pey wê û mistoyê wê bixistaya. adnan alp |
| nav nivîsandin | ji bo egereke rêvebiriyê navê xwe qeyd kirin |
| nav tê dan | 1. teşwîq kirin 2. niçandin (biwêj) hadandin, helan dayîn. heke. sevîmê nav tê neda, bahoz wisa bi ser min de nedihat. |
| nav û dengê (yekî) belav bûn | (biwêj) xwedî şan û şêhret bûn, navdar bûn. nav û dengê wî li seranserê welêt belav bûye. |
| nav û dengê (yekî) man | (biwêj) piştî mirin an jî çûna derekê, nav û deng berdewam kirin. merikî bi rastî jî hunermend bu. erê mir, lê nav û dengê wî ma. |
| nav û nîşan dan | 1. zanîn û agahiyên der heqê yekî de eşkere kirin 2. îxbar kirin |
| nav û nûçik | 1. pênasên ku nirxê yekî/tiştekî dadixîne 2. leqebên soxkirinê [V] û nîşan salix û wesfên kes an jî tiştekî; dilq |
| nav û nûçik lê kirin | jê re navên soxkirinê peyde kirin (biwêj) bi armanca tirane û tinazan navên nebaş li yekî kirin. wê nav û nûçiken wisa li reso kirin ku em tev şaş û metel man. |
| nav- | pêşgir, enter-, inter-, navbera du yan hin tiştan: navneteweyî, navdewletî, di nav de, tê de, di tiştekî de, li hindirrê tiştekî: navmalî, (tenê) bi navê xwe lê ne di pratîkê de: Ew nav-misilman e lê ne nivêjan dike û ne jî rojiyan digire.. Herwiha: nêv-. ji: nav (1 û 2) |
| nava | (navdêr) ji nav |
| nava (yekî) çûn | (biwêj) emel bûn. ishal bûn. ji ber nava qundaxa me diçû, me ew bire nexwe.fxaneyê. |
| nava (yekî) qetandin | (biwêj) yek tirsandin. huso bi wê xeberê nava xezalê qetand. |
| nava ... tal man | (biwêj) naverok pûç bûn. vê carê wer tê xuyan ku nava vî karê te tal maye. |
| nava derpiyê xwe tijî kirin | (biwêj) tirsîn, ji bo rîtina zarokan jî tê gotin. tu wisa li xeberdana wê menêre, dema ku dengê mêrê xwe dibihîze, nava derpiyê xwe tijî dike. qundaxa me zû zû nava derpiyê xwe tije dike. |
| nava hefteyê | (navdêr, mê) rojên karkirinê, ji roja duşemê heta înê (lê ne şemî û yekşeman). Herwiha: nava heftiyê nav hefteyê nav heftiyê. Dijwate: dawiya hefteyê. Pirrjimar: nava hefteyan. ji wêjeyê: Li hemû bajaran dê der barê şewba berazan de perwerdehî bê dayîn. Derziya şewba berazan dê di nava vê hefteyê de bê kirin. Li Tirkiyeyê dê 16 milyon xwendekar bên derzîkirin. Li Enqereyê alarma şewba berazan didome. Bûyerên şewba berazan hata niha wekî 16 tê zanîn.(Welat.com, 10/2009) |
| navajo | (navdêr) miletek hindiyanî ye û li Amerîkaya Bakur dijiya, her kesa/ê ji wî miletî. Herwiha: navaho, navaxo. jê: navajoyî, navajoyîtî |
| navajoyî | (navdêr, mê) zimanê gelê navajo(rengdêr) her tişta/ê navajoyan. Herwiha: navahoyî, navaxoyî. jê: navajoyîtî |
| navajoyîtî | (navdêr, mê) rewşa navajoyîbûnê. ji: navajoyî + -tî |
| navandî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navandin |
| navandin | (lêker)(navdêr, mê) navdan zarrokekê/î yan ajelekê, binav kirin, nav danîn ser: Wan kurrê xwe wek Azad navand. (Wan navê kurrê xwe kir Azad.) Salnameya çînî li gor ajelan tê navandin. (Navê her salekê yê ajelekê ye, wek: sala meymûnê, sala hespî û hwd.). Bi alfabeyên din: Kurdî-Erebî: ناڤاندن. Tewîn: Lêker: -navîn-. ji wêjeyê: Hê niha jî ne yekdil im ka kîjan beş ji bîranînên min bi rastî yên rûdayî û kîjan jê tenê xeyalên vala, yên ko tu bedelên xwe di wê dewrana dîrokî, ya ko wek rastiya objektîvî tê navandin, tine ye, pêk tê.(Pasi Jääskeläinen: Li ciyê zivirîna trênan, wergerandin: Husein Muhammed, weşandin: Kovara Mehname 1999, Nefel.com, 8/2009). ji: nav + -andin. jê: navandî, navîner |
| navbêj | (navdêr, mê) mizgîn, kaba rî, gazîker, gazîvan. ji: nav +-bêj |
| navbêjî | (navdêr, mê) navçîtî. ji: nav +-bêjî |
| navbêjî kirin | (navdêr, mê) navî. ji: nav +-bêjî + kirin |
| navbend | navber (navdêr, mê) navgir, navbendik, peyvikên dikevin navbera du peyvan û wan digihînin hev: -e-, -o-, -û-. Herwiha: navbendik, nêvbend, nêvbendik. Bide ber: navber. ji: nav + bend + -ik. Bi soranî: nawbend, nêwbend |
| navbendî | dûrî an jî dirêjiya di navbera cihan de (rengdêr) dûrî yan dirêjîya di navbera cihan da |
| navbendik | (navdêr, mê) navgir, navbend, peyvikên dikevin navbera du peyvan û wan digihînin hev: -e-, -o-, -û-. Herwiha: navbend, nêvbend, nêvbendik. ji: nav + bend + -ik. Bi soranî: nawbend, nêwbend |
| navber | 1. mawe, mesafe 2. ferqiyet *“di navbera şûrkişandin û lêxistinê de pir zeman heye” |
| navber a jin û merî, bîra niherî | (biwêj) yên ku dikevin navbera jin û mêran an jî di navbera wan de fesadiyê dikin, dê bi cezayê herî girîng bên ceza kirin. navbera jin û merî, bîra niherî. bi taybetî yên ku navbera jin û mêran xera dikin, wê têkevin nav agirê heri gur. bîra niherî: di ceheneme de ji tebêqa yan jî beşa ku agire heri gur tê de vedikeve re tê gotin; yen ku gunehen heri giran kirine di vir de tên ceza kirin. |
| navber çêkirin | (biwêj) têkiliya du aliyan baş kirin. têkiliya wan gelekî xerab bûbû, lê darayê zavayê wan navbera wan çêkir. |
| navber dan | (lêker)(Binihêre:) navber |
| navber dîtîn | (biwêj) di navbera du aliyan an jî du kesan de aşti yanjî têkiliyên baş pêk anîn, di bazariyekê de her du alî li ser buhayekê hemfikir bûn. her du bira jî bûbûn barud, lê bavê wan navbera wan dît. li serfiyetê erebeyê li hev nedikirin, lê apê selîm navbera wan dît. |
| navber ketin | (lêker)(Binihêre:) navber |
| navber kirin | (lêker)(Binihêre:) navber |
| navber sar bûn | (biwêj) têkilî xera bûn. piştî wê meseleya pereyan, navbera wan sar bû. |
| navber xweş bûn | (biwêj) tekili erênî û geş bûn. ji wê roji û pi de navbera wî û kebaniye xweş bû. diçû bir ehtî li ber çongen wê radiket û tew xwarin jî jê dixwest. yaqûb tilermenî |
| navbera min û kîjan cinarên min xera bibe, jina min diçe li ber derê wan teşiya xwe dirêse | (biwêj) ji bo têkiliya bikîn û buxz tê gotin. ev cansê min e yan jî xetaya min e, ez nizanim lê navbera min û kîjan cinarên min xera bibe, jina min diçe li ber derî wan teşiya xwe dirise. |
| navbera xwe xweş kirin | (biwêj) têkiliyên xwe pêş ve birin. berê wekî seg ûpisîkan hev û din dixwarin, li dû re navbera xwe xweş kirin. |
| navberdan | (navdêr, mê) (Binihêre:) navber |
| navberdar | (rengdêr) binavber. ji: navber +-dar |
| navberî | (navdêr, mê) rewşa navberbûnê, navbeynkarî, dûrî, dûrahî. ji: navber + -î. Bikaranîn: Lêker: navberî kirin. Navdêr: navberîkirin |
| navberî kirin | (lêker)(Binihêre:) navberî |
| navberîkirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navberî |
| navberk | (navdêr, mê) tiştê di navbera du tiştan de ye: Navberka hemamê û odê. Herwiha: navberrk, navbirk, navbirrk |
| navberkar | 1. navbeynkar, kesê ku du kes an jî du koman bi hev tîne 2. kesê ku nahêle du kes an jî du kom tûşî hev bên (navdêr, nêr) (navdêr, mê) ya/ê navber dike. ji: navber + -kar |
| navberkarî | 1. navbeynkarî, lihevanîna du kes an jî du koman 2. astengkirina aloziya di navbera du kes an jî du koman de (navdêr, mê) rewşa navberkarbûnê. ji: navberkar + -î |
| navberketin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navber |
| navbernav | sernava ku di navbeyna du mijarên cihê de tê danîn |
| navbertî | (navdêr, mê) delaliye, mafê navbertiyê. ji: navber +-tî |
| navbeynkar | (navdêr, mê) mêmil, qebzimal, sîmsar, memil |
| navbeynkarî | (navdêr, mê) delalet, delalî. Bikaranîn: Lêker: navbeynkarî kirin. Navdêr: navbeynkarîkirin |
| navbeynkarî kirin | (lêker)(Binihêre:) navbeynkarî |
| navbeynkarîkirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navbeynkarî |
| navbij | (rengdêr) berevan |
| navbijî | (rengdêr) berevanî, :karê min tinê navbijîye ne matê kirine!. Bikaranîn: Lêker: navbijî kirin. Navdêr: navbijîkirin Rengdêr: navbijîkirî |
| navbijî kirin | (lêker)(Binihêre:) navbijî |
| navbijîkirî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navbijî kirin |
| navbijîkirin | (navdêr)berevanîkirin, ji hev dane pa |
| navbijîvan | (navdêr) navbeynkar, moderator, kesa/ê ku du yan hin kesan li hev tîne yan gotûbêjê di navbera wan de bi rêk dixe. Herwiha: navbijvan. ji wêjeyê: Nêçîrvan Barzanî, İlnur Çevik nekiriye nabijîvan(Netkurd.com, 6/2007) |
| navbijvan | (navdêr) tawbijêr, hekem, kesa/ê ku di lîstika navbera du kesan yan du taximan de çavdêr e daku kes dijî regezan tev negerre. Herwiha: nêvbijvan. ji: navbij + -van. jê: navbijvanî, navbijvanîtî, navbijvantî |
| navbijvanî | (navdêr, mê) navbeynkarî, moderasyon, wesaît. Herwiha: navbijîvanîtî, navbijîvantî. ji wêjeyê: Birêz İlnur Çevik di reportajê de gotiye ko wî bi navê serokê hikûmeta herêma Kurdistanê Nêçîrvan Barzanî mesajek ji hêzên arteşa tirk û hikûmeta tirk re anîye. Min li ser vê yekê ligel birêz serokwezîr Nêçîrvan Barzanî bi telefonê peywendî kir û min pirs kir ka gelo wî bi navbijvaniya İlnur Çevik re mesajek şandiye an na. Li gor Serokwezîr Nêçîrvan Barzanî ji min re gotî, birêz İlnur Çevik serdana wî kiriye û di navbera wan de gotûbêjeke asayî çe bûye. Birêz Barzanî tekîd li ser vê yekê kir ko wî tu mesajek ji hikûmeta tirk û hêzên arteşa tirk re neşandiye.(Pukmedia.com, 6/2007). ji: navbijîvan + -î. Bikaranîn: Lêker: navbijvanî kirin. Navdêr: navbijvanîkirin Rengdêr: navbijvanîkirî |
| navbijvanî kirin | (lêker)(Binihêre:) navbijvanî |
| navbijvanîkirî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navbijvanî kirin |
| navbijvanîkirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navbijvanî |
| navbir | 1. tixûbê di navberê de 2. bêhinvedana kurt a di nava dema karî de |
| navbirdan | (navdêr, mê) bêhinvedana kurd , :jiber civînvan di mandîne em dê navbirekê din civînê |
| navbirî | (rengdêr) (Binihêre:) nav |
| navbirr | (navdêr, mê) tişta/ê di navbera du tiştan de, tişta/ê ku tiştekî dike du parçe, bênvedan, pişû, vehesîn, sekinandina karekî û paşî domandina wî. Herwiha: navbir, nêvbirr, nêbir. ji: nav + -birr |
| navborî | 1. navê ku bihuriye; navhatî 2. agahiya ku xulekek berê çêlî wê hatiye kirin Navborî: İngilizî: aforementioned, aforesaid, aforenamed, mentioned, said Tirkî: adı geçen, zikredilen, mezkur |
| navçav | 1. navbera her du çavan 2. enî navçe bajarokê bi ser bajarekî mezin ve (navdêr) rû, serûçav, enî, navbera herdu çavan. Herwiha: nêvçav. Bide ber: serçav. ji wêjeyê: Pêlava ku bi navçavên Bushî ketî bû peyker(kulturname.com, 1/2009). ji: nav + çav. jê: navçavî |
| navçavgirê | (rengdêr) mirovê ne vekirî, mirovê bi rûçikê wî yê girê xuya ko yê toreye, tingijî, hêris, mirûtî, :seydayê me yê nû gelekê navçavgirê ye |
| navçavgirêbûn | (navdêr, mê) tingijîn, duh te çi bû wisa navçavên te di girê bûn ? |
| navçavgirêkirin | (navdêr) tingijîn, hêrisbûn, :bapîrê min navçavên xwe wesa yên kirîne girê dê bêjî qey dûpi kan govenda xwe lê girêdaye |
| navçavî | (navdêr, mê) rewşa navçavbûnê. ji: navçav + -î |
| navçavk | (navdêr, mê) core pîlekeke ji zêr zîv yan kanza jibo ciwanîyê di xin ser enîya zarokan li nav çavan |
| navçe | (navdêr, mê) herêm, dever, menteqe, zon, bajarrok, bajarrê biçûk, qeza, nahiye. Herwiha: nawçe. Bide ber: bajar, gund, metropol, nahiye, welat. ji: nav + -çe. jê: navçeyî, navçeyîtî |
| navçegir | (navdêr, mê) herêmparêz, herêmgir, navçeparêz/nd. ji: navçe +-gir |
| navçegirî | (navdêr, mê) herêmparêzî, herêmgirî, navçeparêzî. ji: navçe +-girî |
| navçêmk | Mezra Botan |
| navçeng | binçeng |
| navçeparêzî | (navdêr, mê) herêmparêzî, herêmgirî, navçegirî. ji: navçe +-parêzî |
| navçeyî | (navdêr, mê) deverkî, herêmî, mehelî, rewşa navçebûnê. ji: navçe + -yî |
| navçûn | (navdêr, mê) (Binihêre:) nav |
| navdan | (navdêr, mê) navdeng belavbûn pesindan, nav li xwe dan |
| navdanan | (navdêr, mê) mirov navan liser zarok candar yan tiştan di dane, :te çi na danaye ser kurê xwe? ang, :te navê wî kirî çi? |
| navdanîn | (navdêr, mê) îmzakirin. ji: nav +danîn |
| navdank | 1. navê ku pê hatiye nasîn; kunye 2. paşnavê ku pê hatiye nasîn; leqeb (navdêr, mê) nasnav, navlêk. ji: nav +-dank |
| navdar | bi nav û deng; meşhûr (rengdêr) binavûdeng, nas, naskirî, meşhûr, kesa/ê yan tişta/ê pirr tê nasîn, bernas, meşûr. Herwiha: nam, namdar, nawdar, nêvdar, nêwdar. ji: nav + -dar, hevreha farisî نامدار (namdar) jiari.. Bikaranîn: Lêker: navdar bûn, navdar kirin. Navdêr: navdarbûn, navdarkirin Rengdêr: navdarbûyî, navdarkirî. jê: navdarî, navdarîtî, navdartî |
| navdar kirin | (lêker)(Binihêre:) navdar |
| navdarbûn | (navdêr, mê) bi navdeng ketin, navdengê wê wî wan belavbûn, :bûn |
| navdarbûyî | (rengdêr) (Binihêre:) navdar |
| navdarî | (navdêr, mê) meşhûrî, nasî, niyasî, nasdarî, popûlerî, navûdeng, binavûdengî, navdarbûn, nasîn, meşhûrbûn, bernasî, popûlerbûn. Herwiha: navdarîtî, navdartî. ji: navdar + -î |
| navdarkirî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navdar kirin |
| navdarkirin | (navdêr)navdengkirin, :babê wî di xwazit wî navdar bi ke lê ew bi xwe ne wesa ye |
| navdayî | (rengdêr) (Binihêre:) nav |
| navdayî bûn | (lêker)nav dan, nav girtin, navdar bûn. ji: navdayî + bûn |
| navdayî kirin | (lêker)sifat dan. ji: navdayî + kirin |
| navdayîbûn | (navdêr, mê) navdarî, binavûdengî, meşhûrî, navdarbûn, navdan, dangpêketin, navûdengdan. ji: navdayî +bûn |
| navdayîkirin | (navdêr, mê) sifatdan. ji: navdayî +kirin |
| navdeng | (rengdêr) mirovê geleg xelik wî di nasin, bi karekî navdenge, :bi nav. Bikaranîn: Lêker: navdeng kirin. Navdêr: navdengkirin Rengdêr: navdengkirî |
| navdeng kirin | (lêker)(Binihêre:) navdeng |
| navdengbûn | (navdêr, mê) navdarbûn |
| navdengî | (navdêr, mê) şan, navdwen, şuhret. ji: navdeng +-î |
| navdengketin | (navdêr, mê) navdarbûn |
| navdengkirî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navdeng kirin |
| navdengkirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navdeng |
| navder | (navdêr, mê) pêşgeh, derbase, bersifik, antre, şêmûka derî, şîpana derî, şêmîka derî, asîtan, derîzan. ji: nav +-der |
| navdêr | (r) navê heyberan (navdêr) di rêzimanê navên tiştan (bi taybetî tiştên dikarin bên dîtin: Sêv, muzîk, Elî, keç û çarşem navdêr in lê ez, deh, sor, xirab, ji ne navdêr in. Têkildar: daçek, hoker, navbendik, paşbendik, pêşbendik, (rengdêr)Bide ber, navdar, navder. ji: nav + -dêr. Bikaranîn: Lêker: navdêr kirin. Navdêr: navdêrkirin. jê: navdêrî |
| navdêr kirin | (lêker) ji peyvekê a ku ne navdêr e navdêrek çêkirin, amade kirin (lêker) navdêrkirî amadekirin e. Hevwate: nomînalîze kirin. jê: navdêrkirin, navdêrkirî |
| navdêrbûn | (navdêr, mê) bi navdeng ketin, :navê te çiye lawo?, :serdar e;, navdêr bî |
| navderek | (navdêr, mê) hewdan, dalan, naver, navder, rarew. ji: navder +-ek |
| navderî | (navdêr, mê) bermal, dalan, kolan, kerewet. ji: nav +-derî |
| navdêrî | (rengdêr) navdengî |
| navdêrkirî | (rengdêr) ravekirî, şirovekirî. ji: navdêr +kirî |
| navdêrkirin | (navdêr) navdarkirin |
| navdest | kesê ji rêzê |
| navdewletîtî | (navdêr, mê) cîhanşimûlî, globalîzasyon, cîhanîtî, gerdûnîtî, alemîtî, globalîzm, unîversalî, dinyayîtî, alemşimûlî, navneteweyîtî, enternasyonalîzm |
| navê (yekî) bi dû (yekî) xistin | (biwêj) zêdetir ji bo paşgotiniya têkiliya mêrekî ya bi jinekê re tê bikaranîn. navê cirnşît bi dû porkura zeynebê xistin, lê xwedê dizane tu tiştekî wisa jî tune ınt. |
| navê (yekî) di deftera mişkan de jî tune bûn | (biwêj) girîng negirtin, rûmet nedîtin. tu li wan gotinên wê yên mezin menêre. navê wê di deftera mişkan de jî tune ye. (argo) |
| navê (yekî) heram kirin | (biwêj) ji ber hêrs, xeyîdandin an jî nefretê ji yekî qal nekirin. nado navê biltara qîza xwe heram kiriye, tu car qala wê nake. |
| navê (yekî) ji defteran derketin | (biwêj) rûmet kêm bûn. wan jî wer hêvî nedikirin, lê di dawiyê de navê watt ji defieran derket. |
| navê (yekî) neanîn ser zimanê xwe | (biwêj) qal nekirin. ew gotin ne rast in, çim kî min navê wê qet neanî ser zimanê xwe. |
| navê (yekî) reş kirin | (biwêj) ji bo kesekî tiştên nebaş gotin. paşgotiniya yekî kirin. canane navê peline wisa reş kir ku heya ya rast hate femkirin, gelek dem derbas bû. |
| navê (yekî) winda bûn | (biwêj) qal nekirin. rûmet nedan. navê wî winda bû, li tu cihekî lê rast nehatim. |
| navê (yekî) winda kirin | (biwêj) qenciya yekî bi tiştekî nehesibandin. xerabî bi yekî kirin. navê bedirê belengaz, winda kirin. qet te digot, ê ku ew yek pêk aniye, ew qas ked daye ne ew e. |
| navê (yekî) xera kirin | (biwêj) bi helwest û gotinên xirab prestîja kesekî kêm kirin. bi wan kirinên xwe, zozanê navê zinarjî xera kir. |
| navê (yekî) xerab derketin | (biwêj) ımajeke nebaş dan. navê gulnazê xerab derketiye, her kes bi çavekî din lê mêze dike. |
| navê bi hev re derketin | (biwêj) ji ber têkiliya evînê paşgotiniya du kesan kirin. nave şikcik û şîlane bi hev re derket, ew jî bêgav man ku bizewicin. |
| navê bira tacdîn e, hem dîn e, hem derewîn e | (biwêj) ji bo kesên bêdenge tê gotin. tiştekîji wîhivîneke. navê bira tacdîn e, hem dîn e, hem derewîn e. |
| navê diya xwe ji bîr kirin | (biwêj) ketin rewşeke xerab. hay ji xwe nebûn. leşkeran wisa kiribûn ku rebenî navê diya xwe ji bîr kiribû. |
| navê mêr li ser min e, lê azara stûye min e | (biwêj) mere min, ji bo min tene bar û derd e. ew jî qedera min e. rast e, navê mir li ser min e, / |
| navê min navê te, kume min li serê te | (biwêj) xeta û gunehê xwe xistin stûye hinekên din. got: navi min navê te, kumê min li serê te. xalid jî eynî wilo tîne seri min. |
| navê min ne kure kerê ye, navê min emîn e; ew ahe min ji te re nemîne! | (biwêj) ji ber xirabiya te min wer kir, înşelah ew xerabiya te be ceza nemîne. ez çi bibejim, meseleya min jî bû meseleya: navê min ne kitre kereye, navê min emîn e; ew ahe min ji te re nemîne! (bnr. çîrok) mirovekî xizan diçe bal axayekî dibe şivan. axa jê re şert û mercên xwe dibêje û di dawiyê de dibêje: navê te çi ye? ji ber ku axayên berê zêde zilm lê kirine û tim jê re gotine: kurê kerê, te çima wer mekir? kurê kerê de zû hike. kurê kerê here vir. kurê kerê here wir. ji bo ku zêde lê zor meçe, şivan dibêje: navê min kurê kerê ye. piştî ku şivantiya şivan diqede, heqê xwe hildide, ji axê re dibêje: navê min ne kurê kerê ye, navê min emîn e; ew ahê min ji te re nemîne! |
| navê xwe xera kirin | (biwêj) bi helwesteke neyînî îmaja xwe qels kirin. heyfa we keçike, bi we hewldana çûna we dere navê xwe xera kir. |
| navek | 1. beşa hindirrîn (navdêr, mê) beşa hindirrîn ya tiştekî, beşa navîn ya tiştekî: Naveka nanî ya nerm xwar lê rexên wî yên req hêlan.. Herwiha: nêvek, nîvek. Têkildar: navik, navk, navok. ji: nav + -ek 2. yek nav. Binêre; nav |
| navek na, hezar nav ji dev derketin | (biwêj) ji bo hezkirina zêde tê bikaranîn. reso dema navi eyşani hildide, navek na, hezar nav ji dev derdikevin. |
| navekî giran li ser gundekî wêran | navdariya bêbingeh |
| navend | cihê ku kar û çalakiyên ramyarî, civakî, çandî û hunerî lê tên birêxistin; merkez (navdêr, mê) merkez, senter, beşa li nîveka anku nava derekê yan tiştekê/î, cihê giring, cihê lêcivînê, bingeh, cihê tiştek lê têt kirin. Herwiha: nawend, navhend. ji: nav + -end. jê: navendî |
| navenda nûçeyan | merkeza xeberan |
| navendî | merkezî (rengdêr) merkezî, sentral, tişta/ê li navendê, ne rexkî, ne herêmî, ne deverkî, pirr giring, ne marjînal, ne parawêzî. Herwiha: nawendî. ji: navend + -î. Bikaranîn: Lêker: navendî bûn, navendî kirin. Navdêr: navendîbûn, navendîkirin Rengdêr: navendîbûyî, navendîkirî. jê: navendîtî |
| navendî bûn | (lêker)(Binihêre:) navendî |
| navendî kirin | (lêker)(Binihêre:) navendî |
| navendîbûn | (navdêr, mê) (Binihêre:) navendî |
| navendîbûyî | (rengdêr) (Binihêre:) navendî |
| navendîkirî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navendî kirin |
| navendîkirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navendî |
| navendîtî | (navdêr, mê) rewşa navendîbûnê. ji: navendî + -î |
| navendparêz | (navdêr, mê) sentrîst. ji: navend +-parêz |
| navendparêzî | (navdêr, mê) sentrîzm. ji: navend +-parêzî |
| navendrev | (navdêr, mê) santrîfuj, navrev |
| navêr | (navdêr, mê) babir. ji: nav +-êr |
| naver | (navdêr, mê) navinc, nîvane, navînî. ji: nav +-er |
| naverast | ne li çepê ne jî li rastê tam di çatê de (navdêr, mê) navîn, navend, nîv, di navbera destpêkê û dawiyê de. Herwiha: nêverast. Bi soranî: nawerast, nêwerast. ji: nav + -e- + rast |
| naverastî | (rengdêr) navîn, navendî, hindirrîn |
| navêrî | (navdêr, mê) navinci. ji: nav +-êrî |
| naverok | muhtewa, têxistî |
| naverrok | (navdêr, mê) tiştên têde, tiştên di nav de: Ya giring naverrok e. (Tiştên têde giring in, ne yên bi ser ve yan navê wê.). Herwiha: naverok, nawerrok, nawerok, nêverok, nêverrok, nêwerrok, nêwerok. Hevwate: têdek. Bide ber: pêvek. ji: nav + -errok. jê: bênaverrok, bênaverrokî, binaverrok, binaverrokî, naverrokdar, naverrokdarî, naverrokî |
| naverrokî | (navdêr, mê) rewşa naverrokbûnê. ji: naverrok + -î |
| navêş | zikêş, hinavêş (rengdêr) hinavêş, zikêş, zikçûn |
| navêşan | (navdêr, mê) jan ketin nav hinavan, hinavê an |
| navêşî | (navdêr, mê) virrikî,îshal |
| navêşî bûn | (lêker)(Binihêre:) navêşî |
| navêşîbûn | (navdêr, mê) (Binihêre:) navêşî |
| navêşîbûyî | (rengdêr) (Binihêre:) navêşî |
| navger | (navdêr, nêr) kesê/a ku di neqeba dijan de diçe û dihê |
| navgîn | 1. amûr, alav 2. alavên raguhastinê ên bejî, avî û hewayî; wasite (navdêr, mê) amraz, amûr, amyar, alet, alav, tişta/ê ku karek pê tê kirin: Navgînên ragihandinê: kovar, rojname, televizyon, radyo, internet Navgînên raguhastinê: tirimpêl, bisiklet, firroke, keştî, hacet. jê: navgînî |
| navgina siyasî | melzemeyê siyasetê |
| navgînên hilberînê | amûrên îmalkirinê |
| navgînên ragihandinê | alavên agehdariya girseyî |
| navgînî | (navdêr, mê) rewşa navgînbûnê. ji: navgîn + -î |
| navgir | qertafa ku dikeve navbera du peyvan wek: reşeba, seranser, danûstandin... (navdêr, mê) navbendik, navbend, peyvikên dikevin navbera du peyvan û wan digihînin hev: -e-, -o-, -û-. Herwiha: nêvgir. ji: nav + -gir. Bi soranî: nawgir, nêwgir |
| navgirtin | (navdêr, mê) (Binihêre:) nav |
| navîgasyon | (navdêr, mê) serderî, lirêgerrîn, rêdîtin, navîgator, amûrek e ku rê nîşanî ajovanan dide. ji wêjeyê: - Yaw, ev yol xerîtesî ya başqan çima nehat, babam?! - Belkî hinekan dest daniye ser. - Belkî navîgasyonê rêya xwe şaş kiribe, wî!(karîkatûrek di Lotikxane.com de, 8/2009). ji: Bi rêya frensî ji latînî navigationem (normatîv: navigatio ji navigatus ji navigare |
| navik | doraneke ku di derveyê zikê zarok û hinek têjikan ve ye, di pizdankê de bi riya wê xwarinê werdigirin û piştî bûyînê tê qutkirin, lê dewsa wê wekî kortikekê dimîne (navdêr, mê) firşik, çala li zikê mirovî, pişka hindirrîn, beşa di nav de, tişta/ê di hindirrê tiştekê/î de. Herwiha: navk, nafk, nafik, navok, nawik, nawk, nawok, nêvik, nêvk, nêwik, nêwk, nêwok. Bi alfabeyên din: Kurdî-Erebî: ناڤک. Bide ber: navok. ji: hevreha belûçî ناپگ (napek), farisî ناف, pehlewî nafeg, avestayî nafe, nepter, nepat, sanskrîtî नाभि (nabhi), latviyayî naba, almanî Nabel, inglîzî, holendî û holendî navel, naaf, danmarkî û norwecî navle, îzlendî nafli, latînî umbo û umbilicus, fransî nombril, yûnanî ὀμφαλός (omfalos)... hemû ji Proto-hindûewropî h₃nobʰilos, têkilî nav (di nav de), hinav.... jê: navikîBi Kirmaşanî, wirîşk, nawk |
| navika (...) bi hev û din ve giredayî bûn | (biwêj) tim bi hev û din re bûn. bi hev û din re giredayî bûn. zelîxan û fatim ji hev û din naqetin. tu dibêjî navika wanbi hev û din ve giredayî ye. |
| navika (yekî) avetin nav malan | (biwêj) ji bo kesên zêde li nav malan digerin tê gotin. bawer im diya we navika we avetiye nav malan; heya evare di nav gund de doç dibe. di çanda kurdan de bawerî ew e ku navika zarokan biavêjin ku derê, zarok dema ku mezin bibe, bi wî karî re mijûl dibe. ji bo wê dema ku zarok nû ji dayik dibin, navika wan li gorî asta zanebûn û çanda wê malbatê diavêjin nav pez, dibistan, şûna pîşeyen binirx û hwd. |
| navika (yekî) birin | (biwêj) je mezintir bûn. keçika min. ew di temene diya tê de ye, ma te navika we biriye ku jê re nabejî, xaltî yan jî mete? |
| navika (yekî) qetîn | (biwêj) zede xebitm. di bin zor û zerpe de man. lawe xwe ye piçûk wisa dide xebate, ditirsim ku navika wî biqete. |
| navikî | (navdêr, mê) rewşa navikbûnê, navokî. ji: navik + -î |
| navîn | tiştê ku di navberê de ye (rengdêr) navendî, naverastî, hindirrîn, tişta/ê li navê, tişta/ê li nîvekê, tişta/ê di navbera du yan zêdetir tiştan de. Bi alfabeyên din: Kurdî-Erebî: ناڤین. Herwiha: navî, nawîn, nêvîn. Dijwate: hêlî, kinarî, qiraxî, rexî. Têkildar: navend. ji: nav + -în. Bikaranîn: Lêker: navîn kirin, navîn girtin. Navdêr: navînkirin, navîngirtin Rengdêr: navînkirî. jê: navînî, navînî, navîntî, Rojhilata Navîn |
| navîn girtin | (lêker) kêmzêde, navîn kirin. ji: navîn + girtin |
| navîn kirin | (lêker)(Binihêre:) navîn |
| navincî | (rengdêr) medyûm, ne mezin û ne biçûk, ne zehmet û ne asanî, ne kelandî û ne xav û hwd. ji wêjeyê: »Dastana Fatê û Silu«yî serhatiyek e ji nivîsîna Ehmed Balayî. Nivîskar di vê pirtûka xwe de behsê serhatiyên du evîndaran, Fatê û Siluyî dike. Ev pirtûk ji qebareyê navincî ye û ji 88 rûpelan pêk têt. Mihemedê Mela Hemdî bi karê raxistina rûpelan û dîzaynê rabûye û ew li çapxaneya Hawarê li Dihokê hatiye çap kirin.(Kulturname.com, 1/2009). ji: nav + -incî. jê: Afrîkanî: gemiddeld, medium, Elbanî: mesëm, Alm.: mittlere, mittlerer, mittleres, Mittel, Fînlandî: keski-, keskikokoinen, medium, Fr.: intermédiaire, Îng.: average, middle, medium, Îsp.: medio, central, mediano, Esperanto: meza, intera, Ît.: medio, Holendî: doorsnee, gemiddeld, middelbaar, midden, intermediair, overbruggings, tussenliggend, Por.: central, mediano, médio, Swêdî: medium, Tr.: medyum |
| navincî tî | (navdêr, mê) nivekîtî, centrallty. ji: navincî +-tî |
| navînî | (navdêr, mê) rewşa navînbûnê, adî, nîvane, naver, navendî, merkezî. ji: navîn + -î. Bikaranîn: Lêker: navînî kirin. Navdêr: navînîkirin |
| navînî kirin | (lêker)(Binihêre:) navînî |
| navînîkî | (navdêr, mê) bi navînî, navinekî. ji: navînî +-kî |
| navînîkirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navînî |
| navînkî | (navdêr, mê) bi navînî, bi nermî. ji: navîn +-kî |
| navînkirî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navîn kirin |
| navînkirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navîn |
| navîş | (navdêr, mê) destnîşan, şanenav. ji: nav +-îş |
| navîş kirin | (lêker) îmze kirin. ji: navîş + kirin |
| navîşkirî | (rengdêr) biîmze, navîşdrar, îmzekirî, binavîş, îmzenekirî. ji: navîş +kirî |
| navîşkirin | (navdêr, mê) îmzekirin. ji: navîş +kirin |
| navkar | (navdêr, mê) kolî, bendexwar. ji: nav +-kar |
| navkarsazî | (navdêr, mê) navxweyî, navfabrîkayê. ji: navkar +-sazî |
| navkêl | newq, nav, navteng, noq, navkilk, binçeng, binçêng, binkefş, binê çeng |
| navkêlk | newq |
| navker | (navdêr, mê) damezrînker. ji: nav +-ker |
| navkerdar | (rengdêr) damezrindar. ji: navker +-dar |
| navketî | (rengdêr) rizok, peritî, peritandî, puluç. ji: nav +ketî |
| navketin | (navdêr, mê) (Binihêre:) nav |
| navkirî | (rengdêr) navandî. ji: nav +kirî |
| navkirin | (navdêr)nav danan ser, :dê çi nav li kurê xwe bi kî? , :kiça xwe bi dapîra wê navkirîye |
| navkişandin | (navdêr, mê) peşt, pişk, qura. ji: nav +kişandin |
| navko | navenda malê |
| navkutkî bûn | (biwêj) nexweş bûn, lelikî bûn. aciz bûn. bila idî mîna berxe mîjo serê care li ber hingilekî navkutkî nebim. musa vazgali |
| navlêdan | (navdêr, mê) nav danan ser, bi nav kirin |
| navlêk | 1. şayeseya kirûyekî 2. navdank (navdêr, mê) bernav, leqeb. ji wêjeyê: Feqîyê Teyran sala 1590-1660an li navçeya Miksê ya ku girêdayî bajarê Colemêrgê (Hekarî) ye, ji dayik bûye. Lê navçeya Miksê (Bahçesaray), niha girêdayî Wanê ye. Navê Feqiyê Teyran yê rastî jî, weka di çarînê de gotîye Mihemed (Mîr Mihemed) e. Feqî di helbesteke xwe de jî navlêka xwe Mîr Mihê danîye. Ew bi xwe ji malbateke eşîrî ye. Bav û kalê wî ji dewleta Osmaniyan fermana mîrîtiyê girtine.(Aknews.com, 9/2010). ji: nav + lê + -k |
| navlêkirî | (rengdêr) navkirî |
| navlêkirin | (navdêr) navkirin |
| navling | (navdêr, mê) navbera herdu lingên kesekê/î, şeqa navbera herdu delîngan, (peyvek rêzgir e li şûna) quz yan kîr, organê cinsî. Herwiha: nêvling, navnig, nêvnig. Bide ber: navpî. ji: nav + ling. jê: navlingî |
| navlingî | (navdêr, mê) rewşa navlingbûnê. ji: navling + -î |
| navmal | nava malê; navko (navdêr, mê) tiştên malê yan li malê. Herwiha: nêvmal. Têkildar: malî kedî. ji: nav + mal. jê: navmalî navmalîtî |
| navmalî | 1. jina ku di kar û barên malê de alîkariyê dide xwediyan 2. kelûpel û pêdivîyên nav malê (yên wekî: nivîn, aman, text û hwd) (rengdêr) tişta/ê ku li malê (lê ne li derve) tê kirin yan heye, kedî, ne kûvî, malî, kesa/ê ji malê. Herwiha: nêvmalî. ji: nav- + mal + -î. jê: navmalîtî |
| navmalîtî | (navdêr, mê) rewşa navmalîbûnê, qerwaşî. ji: navmalî + -î |
| navmil | cihê ku (ji aliyê pişta mirovî ve) dikeve navbera her du milan; serpîl cihê dikeve navbera herdu milan ji alê pişta mirovî |
| navn | bi çêyî an jî neçêyî derketina navê kesekî *“navê gur, navno derketiye, roviyî dinya qelandiye” |
| navnas | (navdêr, mê) pênas, inwan. ji: nav +-nas |
| navnêrî | di çêreyê de beşa ku bejn davêje û tov digire |
| navneteweyî | tiştê ku di nava hemû gelan de tê naskirin; navmiletî, beynemilel (rengdêr) enternasyonal, cîhanî, alemî, global, tişta/ê ku du yan zêdetir welat yan netewe yan jî kesên ji wan tê de beşdar in: civînên navneteweyî, NY rêkxistinek navneteweyî ye. Yekîtiya Ewropayê saziyek navneteweyî ye. Koma me navneteweyî ye. (Mirovên koma me ji gelek dewletan in.), dinyayî, gerdûnî, unîversal, giloverî. Herwiha: navnetewî, nêvneteweyî, nêvnetewî, navdewletî, nêvdewletî. ji: nav- + neteweyî. jê: navneteweyîtî |
| navneteweyîparêz | (navdêr, mê) enternasyonalîst. ji: navneteweyî +-parêz |
| navneteweyîparêzî | (navdêr, mê) enternasyonalîzm. ji: navneteweyî +-parêzî |
| navneteweyîtî | (navdêr, mê) cîhanşimûlî, globalîzasyon, cîhanîtî, gerdûnîtî, alemîtî, globalîzm, unîversalî, dinyayîtî, alemşimûlî, enternasyonalîzm, navdewletîtî, rewşa navneteweyîbûnê. ji: navneteweyî + -tî |
| navnîş | (navdêr, mê) endeks, lîsteya ku diyar dike ka filan tişt dikare li kû bêt dîtin, îmza. Herwiha: navnîşe. ji: nav + nîşe. Bikaranîn: Lêker: navnîş kirin. Navdêr: navnîşkirin Rengdêr: navnîşkirî. ji wêjeyê: Di dawiya pirtûkê de her wisa jî navnîşên (index) cuda hene, wek navnîşa navan, navnîşa cîwaran, navnîşa çek-sîlahan, navnîşa hespan. Amadekirina van navnîşan hema bêje qasî naveroka pirtûkê wisa hêja ne. Ev navnîşan kar û barên lêkoleran, xwendevanan û kesên meraqdar sedî sed siviktir dike. Mifteyeke (anaxtar) giring e ku dikeve destê lêkoleran!(Netkurd.com, 3/2007) |
| navnîş kirin | (lêker)(Binihêre:) navnîş |
| navnîşan | agahiya ku cih û warê tiştekî nîşan dide (navdêr, mê) adres, inwan, navê kolana ku xanî lê ye û jimareya xanî (bi taybetî daku poste bigihiyê): Navnîşana min ev e: Kolana Ehmedê Xanî, hj. 12, Zaxo, Kurdistan, sernav, navê berhemekê. Herwiha: navûnîşan. ji: nav + nîşan. Bi soranî: nawnîşan |
| navnîşkirî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navnîş kirin |
| navnîşkirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navnîş |
| navno | (rengdêr) cirrnexweş, nerazî |
| navno kirin | (biwêj) navê yekî reş kirin. hema wan cîranan ew sûsana qijik li cihê sekinî navuo kirin. nazivên xwe kirin xwe şirîn kirin û bi hêsanî nehatin rê. dilê wê jîdixwaze lê ewjî hinekî naziyên xwe dike. |
| navnokirin | (navdêr, mê) senimîn, senimandin, pîskirin. ji: navno +kirin |
| navnotî (1 şîrove) | gotinên nexweş yên di derbarê kesekî de. reşkirin. |
| navok | navik *“nav hebe, navok tuneye” (navdêr, mê) nukleer. Herwiha: nêvok. Bide ber: navik, navk. ji: nav + -ok. jê: çekên navokî, navokî |
| navokî | (navdêr, mê) nukler; nuklerî |
| navoyî | (rengdêr) karekê peywendî bi navxo ve heye, :pevçûnên navxoyî |
| navpî | (navdêr) navran, navling, navnig, navbera herdu piyan, kîr û gun yan quz. Herwiha: navpê, nêvpê, nêvpî. ji: nav + pî |
| navpîketin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navpî |
| navpirt | (navdêr, mê) pirteke di zimanê kurdî da dikeve nîva peyvan, mîna, :parvekirin par vekiirn ang, :ve navpirte |
| navpirtik | (navdêr, mê) navkît, navgir. ji: navpirt +-ik |
| navpişt | ji serpîlan hetanî kovika qûnê (navdêr, mê) nîva piştê |
| navqolinc | (navdêr, mê) nîva serî ya piştê |
| navran | 1. şeqa kincan 2. navbera her du ranan/lingan (navdêr, mê) navbera herdu ranên kesekê/î, şeqa navbera herdu delîngan, (peyvek rêzgir e li şûna) quz, organê cinsî yê jinan û candarên din yên mê, doxîn,benikê şalwar. Bide ber: navpî. ji: nav + ran |
| navrankî | (navdêr, mê) xwar, goşekî. ji: navran +-kî |
| navrev | (navdêr, mê) santrîfuj, navendrev |
| navrêz | di nivîsanê de maweya di navbera rêzan de (navdêr, mê) delîve yan vebira navbera rêzan, :navrêzan gelek mezin neke da kexez têra nivîsana te bike |
| navroj | 1. nîvro 2. xwarina danê nîvro, firavîn (navdêr, mê) firavîn, xwarina nîvroyê, nîvro, piştî spêdê û berî êvarê. Herwiha: navro, nêvro, nêvroj. Bide ber: nîvro, nîvroj. ji: nav- + roj. jê: navrojî |
| navrojî | (navdêr, mê) rewşa navrojbûnê. ji: navroj + -î |
| navronk | (navdêr, mê) delîve, delav, derav, pêl |
| navsal | (rengdêr) jîyê dirêj, kevin, bi temen, mirovek bi navsalveçûyî ye, :… mirovek pîr |
| navsale | kesê ku di temenê navîn de ye/40 50 salî ye (rengdêr) navsere, kesa/ê ku êdî ne genc e lê hê pîr jî nebûye, teqrîben kesên 30- ta 50/60-salî. Herwiha: nêvsale. ji wêjeyê: Dema roman dest pê dike, Memo mirovekî navsaleye, hêdî hêdî roman vedigere dema xortaniya Memo û çîroka evîna wî û Meyremê.(Helîm Yûsiv: Du romanên kurdî, Diyarname.com, 11/2007). ji: nav- + sal + -e. jê: navsaletî, navsaleyî |
| navsaletî | (navdêr, mê) rewşa navsalebûnê. ji: navsale + -tî |
| navşalik | navran |
| navsalveçûn | (navdêr, mê) pîrbûn, jî dirêj bûn, :ew zelamekê navsalveçûye |
| navşar | Serenav,mê, navenda herêma ŞemzînanHer Wiha, Nawşar, navşarî. ji: 2 teorî hene: ji nû û şehir pêk tê, ji nava û şehir pêk tê |
| navşarî | (navdêr) ji xelkê Navşarê re tê gotin |
| navşeq | navran, navçeq, navpaq, navre, berzik |
| navser | ger û rastahiya li serê bilindahiyekê; serger (navdêr, mê) zozan, feraşîn, :havînan keçer di herin navser |
| navsere | navsale (rengdêr) navsale, kesa/ê ku êdî ne genc e lê hê pîr jî nebûye, teqrîben kesên 30- ta 50/60-salî. Herwiha: nêvsere. ji wêjeyê: Karwanê me ji pênc hesp û panzdeh deveyan pêk dihat. Em daketin beriyê û me berê xwe da binxetê. Bi ser riya Şamê re, em çûn Beytullahê. Ez çi serê we biêşînim, ji efendimê xwe re bêjim, piştî me wezîfa xwe bicîh anî, ferz û sunnetên xwe kirin, em çûn cîhê Şeytanê lanetî. Me xîçik û kevir ji erdê civandin û avêtin wê koncala ku Şeytan tê de ye. Jinikek navsere ku li rex min bû, bi hêrs û tund kevir dicivandin, eniya xwe diqermiçand, awirên xwe tûj dikirin û digot: “Lanet li te be, tufû Şeytanê kor! Ha ji te re, geber bibe!”. Wilo dixuya ku, wê gelek derd û kul ji Şeytan dîtibûn. Wê kêliyê, rahişt kevirekî mezin ku bi qasî kulmekê bû, bilind kir, lê destê wê li hewa ma. Jinika li kêleka wê nehişt, bi milê wê girt û got: “Kembiyê, kurbiyê, wî kevirê mezin navêje Şeytên, tu jî mîna herkesî xîçikan biavêje, tu dê niha wî hêrs bikî, roja qiyametê, ger Şeytan û Xwedê li hev werin, welleh wê derpiyê te ji hev zîval-zîvalî bike, kesek nizane dê çi bîne serê te”!(Edîp Polat: Dizan ji dizan dizî, Amidakurd.com, 10/2005). ji: nav- + ser + -e. Bikaranîn: Lêker: navsere bûn, navsere kirin. Navdêr: navserebûn, navserekirin Rengdêr: navserebûyî, navserekirî. jê: navseretî, navsereyî |
| navsere bûn | (lêker)(Binihêre:) navsere |
| navsere kirin | (lêker)(Binihêre:) navsere |
| navserebûn | (navdêr, mê) (Binihêre:) navsere |
| navserebûyî | (rengdêr) (Binihêre:) navsere |
| navserekirî | (rengdêr) ya/yê ku hatiye navsere kirin |
| navserekirin | (navdêr, mê) (Binihêre:) navsere |
| navseretî | (navdêr, mê) rewşa navserebûnê. ji: navsere + -î |
| navstêrî | (rengdêr) rû dide yan jî bi cî dibe di nav stêran de: geşteke navstêrî.. Têkildar: gerdûn. galaksî, stêrgel. stêrgerr. çalereş.. ji: nav + stêr + î. |
| navtêdan | wêrandin, handan, xurtkirin, arandin, han, fêt, halantêdan, provokasyon, ajewa, provakasyon, halan, xiroşme, fîtkirin |
| navteng | 1. newq 2. qûşa zînê hespan (navdêr, mê) newq, kemax, noq, beşa leşî ya kemera pantolonî dikeve ser, navbera zikî û lingan yan piştê û lingan: Navtenga wê zirav e.. ji wêjeyê: Hilma cilên şil û hilma çaya kelandî, ku ji wan qedehên navzirav, ên mîna navtenga Huznayê,ku di qurtekê de vala dibûn û dûyê wan cixareyan ku ji titûna Hesîgê dihat pêçan, di bin maxan de mijeke tenîk belav dikir.. Bide ber: navran. ji: nav + teng. jê: navtengî |
| navtengî | (navdêr, mê) rewşa navtengbûnê. ji: navteng + -î |
| navtengzirav | (rengdêr) bejinzirav |
| navtil | (navdêr, mê) navbera du tilan, nava du tiliyan anku pêçiyan. ji: nav- + til. jê: navtilî |
| navtilî | (navdêr, mê) rewşa navtilbûnê. ji: navtil + -î |
| navûdeng | (navdêr, mê) Nasîna tiştek an jî kesayetekî ji layê her kesê, navdarî, meşhûrî, nasî, niyasî, nasdarî, popûlerî, binavûdengî, navdarbûn, meşhûrbûn, rewşa kesên meşhûr. Hevwate: nam. Herwiha: nav-û-deng, nav û deng. ji: nav + -û- + deng. Bikaranîn: Lêker: navûdeng dan. Navdêr: navûdengdan. jê: bênavûdeng, bênavûdengî, bênavûdengîtî, bênavûdengt, binavûdeng, navûdengdar |
| navûdeng dan | (lêker)navdar bûn, nav girtin. ji: navûdeng + dan |
| navûdengdan | (navdêr, mê) navdarbûn, navdan, dangpêketin, navdayîbûn, navdarî, meşhûrî. ji: navûdeng +dan |
| navûdengdar | (rengdêr) binavdarî, bimeşhûrî, binasî, biniyasî, binasdarî, bipopûlerî, bibinavûdengî, binavdarbûn, bimeşhûrbûn. ji: navûdeng + -dar. jê: navûdengdarî navûdengdarîtî navûdengdartî |
| navûdengdarî | (navdêr, mê) rewşa navûdengdarbûnê. ji: navûdengdar + -î |
| navûdengî | (navdêr, mê) meşhûrî, binavûdengî. ji: navûdeng +-î |
| navwer | (navdêr, mê) navdayî, navdar, namîdar, navdeng, binavûdeng, şuhretdar. ji: nav +-wer |
| navxane | (navdêr, mê) boşahiya nav, nawxane. ji: nav +-xane |
| navxwe | (rengdêr) (navdêr) hindirr, tê ve, tê de, daxil. Herwiha: navxo, navxu, nêvxwe, nêvxo, nêvxu. ji: nav + xwe. jê: navxweyî, navxweyîtî. Bi soranî: nawxo |
| navxweyî | hundirîn (rengdêr) hindirrîn, ne derveyî, ne derekî, tişta/ê ku li hindirr e yan ya hindirr e, ya ku di nav de: wezîra/ê karûbarên navxweyî, siyaseta navxweyî û ya derveyî. Herwiha: nêvxweyî, navxoyî, nêvxoyî. Dijwate: derveyî, derekî. ji: navxwe + -yî. jê: navxweyîtî |
| navxweyîtî | (navdêr, mê) rewşa navxweyîbûnê. ji: navxweyî + -tî |
| navzed | berbijar, berendam (navdêr, nêr) (navdêr, mê) berbijar, berendam, namzet |
| navzedî | (navdêr, mê) berendamî, namzedî. ji: navzed +-î |
| navzedkirin | (navdêr)kesê dihêt desnî ankirin jibo berbijarîyê , :ew jibo civata bajêvanîyê hatîye navzedkirin |
| navzik | (ji aliyê hundir ve) cihê ku endamên hundirîn ên wekî hûr, doran û hwd tê de ne (navdêr, mê) alîyê zikê mirov û candaran di nav da, :endamên dikevin nav zikî da |
| navzirandin | (navdêr, mê) Ji bo piçûkxistin û bê îtîbar kirina kesekî din, bi qestî û zanetî bi çewtî şîrovekirina bûyerekê yan jî sextekarî kirin;, Sucdarkirin û tawanbarkirin kesekî ji bo lekedarkirina navûdengê wî kesî, Hêrîşkirinek an jî palemarkirinek qirêj li ser kesayetî, karakter û navbaşîya kesekî dinLêker, nav zirandin. ji wêjeyê: Dûmahî nivîsîn jî di vî biyavî da kovara Livîn di jimara 134 ya roja 1–8-2010-ê da babetek li ser serkirdê gelê me (Barzaniyê nemir) belav kiriye ku babet hemû pêkhatî ye ji navzirandin û têkdana mêjû û xebat û kesayetî ya (Barzaniyê Nemir), û berovajî made û birgên yasa rojnamevanî ye li Kurdistanê û soznama şerefa karê fîdirasiyona dewletî ya rojnamevanan, ev babete di demekî da faktereke bo têkdana êketiya rêzên gelê me û ezmûna wî, û di heman dem jî da xizmetkirineka aşkeraye bi neyar û dojmnên ezmûna gelê Kurdistanê bi taybet di vê qûnaxa nazik da. (08/08/2010, Ragehandinek ji sendîka rojnamenivîsên Kurdistanê, Rojnamawar.com). Bide ber: tometbarî, buxtan. ji: nav+ zir+ an+ din. jê: navzirandinî |
| navzirandinî | (navdêr, mê) rewşa navzirandinbûnê. ji: navzirandin + -î |
| navigation | gerînek |
| nav | name (m.) name, noun (f.) middle name name name inside 1. f. middle. Also see: di nava ... de, li nav hev de, navîn, navbera, naverok, navik. 2. m. name. Also see: nav kirin, navandin, navdar |
| nav kirin | v.t. to name. v.t. to name. |
| nav lê dan | to name |
| nav lê kirin | to name |
| navandin | v.t. to name. v.t. to name. |
| navber | interval, between |
| navbera | prep. between, among |
| navber | (f.) middle, between, gap, interval, break |
| navbeyn | (f.) interval, truce |
| navbeynkar | agent |
| navbeynkarî | (n) commission, authority to act as agent; mediation |
| navborî | above-mention, aformentioned |
| navçe | zone (f.) region, territory, zone region |
| navçeng | (f.) arm-pit |
| navdar | (adj.) known, well-known, famous famous, renowned. (=meşhûr) famous |
| navdêr | (m.) substantive |
| navdewletî | interstate |
| navê hevedudanî | composite noun |
| navê razber | abstract noun |
| navê ticarî | trade name |
| navend | center (f.) center |
| navendî | central |
| naverok | f. contents |
| naverok (têdek) | contests; (mebest) meaning; (maddeyên jê hatî çêkirin) ingredient |
| navgîn (kes) | mediator, middleman; (alav) instrument, vessel, tool, device, apparatus |
| navhatî | Binêre: navborî |
| navik | (m.) navel, center f. waist |
| navîn | middle (adj.), central: Rojhilata Navîn=the Middle East |
| navînî | average |
| navkirî | candidate |
| navmalî | domestic |
| navneteweyî | international international |
| navnîşan | (f.) address f. address |
| navnîşana posteyî | (f.) postal address |
| navno | notorious. |
| navnotî | f. notoriety |
| navran | (f.) sex (organ) |
| navteng | f. girth |
| navxe | (adj.) internal, intimate |
| navxeyî | (adj.) regional |
| navxweyî | Internal Inner Interior |
| navxweyî | Internal |
| nav | inner Name Taille Vorname |
| navçe | Abschnitt Gebiet Mitte Zentrum |
| navçûn | Durchfall |
| navdar | bekannt berühmt geehrt |
| navdêr | Nomen ( Grammatik ) |
| navê...bûn | heißen |
| navend | Mitte Zentrum |
| navendî | zentral |
| naverast | Mitte |
| naverok | inhalt |
| navêş | Durchfall Magenschmerz |
| navgîn | instrument |
| navhevxistin | mischen |
| navik | Bauch Bauchnabel Nabel |
| navîn | Mitte Zentrum |
| navkêl | Seite Taille |
| navkokî | Mittelpunkt Nabel Nabelschau |
| navlêk | Ausdruck |
| navmalê pak | ordentlicher Haushalt |
| navneteweyî | international |
| navnetewî | international |
| navnîşan | Adresse Anschrift |
| navnotî | üble Nachrede Verleumdung |
| navran | Beingabelung Geschlechtsorgan Zwickel |
| navre | Beingabelung Geschlechtsorgan Zwickel |
| navro | Mittag- |
| navroj | Mittagessen |
| navtêdan | herausfordern |
| navxweyî | inner |
| nav | m. ano. mîyane, newqe, navkêl, mune n. n. zere, daxil, mîyan n. m. mîyan, mabeyn, atile, orte, mabên, beyntar, mavên, binate, werte, benate, mayven, mîyon n. n. name. soret, namûveng, san, nam n. m. zere, mîyan n. n. name. nome n. |
| nav bûn | lng. namedar bîyene, meshur bîyene, veng dayene, namûvengin bîyene |
| nav dan | lg. . name dayene, veng dayene, soret dayene, namûveng dayene |
| nav derketin | lng. name vejîyene, name dayene |
| nav heldan | name wedayene |
| nav kirin | lg. . namedar kerdene, meshur kerdene, namûvengin kerdene |
| nav lê kirin | lg. . namenayene, name piranayene, name ridayene, name panayene |
| nav lêdan | lg. . name piranayene, name panayene |
| nav lêdan în | lg. . namenayene, name piranayene, name ridayene |
| nav û deng | name. nam û nîsan, nam û veng |
| nav û deng dan | lg. . name dayene, veng dayene, soret dayene, namûveng dayene |
| nav û nîsan | name. nam û nîsan, nam û veng |
| nava biriyan | n. mîyançim, orteyê çiman, mabeynê biruyan, werteyê çiman n. |
| nava diran | n. mîyanê didanî, orteyê didanî n. di navê de mîyan ra, mabeyn ra, di mîyan ra. *di navê de man hangale de mendene, raste de mendene, orte de mendene. *ji navê hilanîn orte ra ravaznayene, mîyan ra berzkerdene kr. *ji navê rakirin orte ra ravaznayene, mîyan ra berzkerdene kr. |
| nava gelejmar | m. rz. nameyo zafhûmar n. |
| nava hev ketin | lng. têzere kewtene |
| nava xwe vala kirin | lg. . zereyê xo vengkerdene, zereyê xo talkerdene, zereyê xo rehetkerdene *di nav hev de rd./ h. têzere de |
| navajo | m. însîyaq, sewqo tabiyî, tabîsewq n. |
| navajodar | rd. însîyaqên, însîyaqî, tabîsewqên |
| navandin | lg. . namenayene, name piranayene, name ridayene m. namenayis, namepiranayis, nameridayis n. |
| navanotr | m. nameyo notr, notrname n. |
| navbajaran | n. mîyansaristanan, mîyanseheran n. |
| navbejnî | rd. mîyanbejn, bejnorte, ortebejn |
| navbend | m. mabeyn, mîyan, atile, orte, mabên, beyntar, mavên, binate, werte, benate, mayven, mîyon n. |
| navbendî | m/n. mîyancî, mîyankar, mabeyncî, mabeynkar, mîyandar, mîyangîr n. |
| navber | m. mîyan, mabeyn, atile, orte, mabên, beyntar, mavên, binate, werte, benate, mayven, mîyon n. |
| navber dan | lg. . mîyan dayene, atile dayene, mabeyn dayene |
| navbera biriyan | n. mîyançim, orteyê çiman, mabeynê biruyan, werteyê qman n. |
| navbeyn | m. mîyan, mabeyn, atile, orte, mabên, beyntar, mavên, binate, werte, benate, mayven, mîyon n. |
| navbeynî | m. mabeynîye m. |
| navbeynkar | m/n. mîyancî, mîyankar, mabeyncî, mabeynkar, mîyandar, mîyangîr n. |
| navbeynkarî | m. mîyancîyîye, mîyankarîye, mabeyncîyîye, mabeynkarîye, mîyandarîye, mîyangîrîye, mîyancîyênî, mîyankarênî, mabeyncîyênî m. |
| navbeynkarî kirin | m. mabeynkarîye kerdene, sefaat kerdene, mîyankarîye kerdene m. |
| navbirek | n. serte, seytar n. |
| navborî | rd. nameravêrde, namevîyarte |
| navçar | n. ana. bêçika mabeyne, engista mîyanêne, bêçika ortêne, engista ortî m. |
| navçav | n. mîyançim, orteyê çiman, mabeynê biruyan, werteyê gman n. |
| navçe | m. mîyançe n. |
| navçebejnî | rd. mîyanbejn, bejnorte, ortebejn |
| navçeng | m. binçeng, binê engilî, binê çengî n. |
| navçeq | m. navran, mîyanseq, kêse, mîyançeq, mîyanpaq |
| navçîn | m/n. mîyancî, mîyankar, mabeyncî, mabeynkar, mîyandar, mîyangîr n. |
| navçînî | m. mîyancîyîye, mîyankarîye, mabeyncîyîye, mabeynkarîye, mîyandarîye, mîyangîrîye, mîyancîyênî, mîyankarênî, mabeyncîyênî m. |
| navçît | m/n. mîyancî, mîyankar, mabeyncî, mabeynkar, mîyandar, mîyangîr n. |
| navdar | rd. namedar, namdar, namûvengin, meshur, namedaye, vengone, nameyin, biname |
| navdayî | rd. namedar, namdar, namûvengin, meshur, namedaye, vengone, nameyin, biname |
| navdeng | n. mîyanveng, vengo mîyanên n. *ketina navdeng n. kewtisê mîyanvenge, waroginayisê mîyanvenge n. |
| navdêr | n. rz. name. nome n. |
| navdêra ji nadêrê çêbûyî | n. rz. nameyo nameyî ra virazîyaye n. |
| navdêra sade | rd. rz. nameyo sade, nameyo xoser n. |
| navdêrê çêbîyî | n. rz. nameyo viraste n. |
| navdêrên sênber | n. rz. sênbername. nameyo sênber, nameyo musexes, nameyo vînitbar n. |
| navdêrêngirgîn | n. rz. sênbername. nameyo sênber, nameyo musexes, nameyo vînitbar n. |
| navdêrêyekejmar | n. rz. nameyoyewhûmar n. |
| navdest | rd. verdest, kewte, mîyandest |
| navdest kirin | lg. . destedest dayene |
| navdewletan | n. mîyandewletan n. |
| navdor | m. dor m., dormar, çors m., derdor n. |
| navê hevedudanî | n. rz. nameyo yewbîyaye n. |
| navê hevenav | n. rz. cînsname. nameyorins n. |
| navê kombêj | nameyo kombar |
| navê mê | n. nameyo mayî, nameyo makî, nameyo mayeza n. |
| navê mêza | n. rz. nameyo mayî, nameyo makî, nameyo mayeza, nameyo mayik n. n. nameyo mayî, nameyo makî, nameyo mayeza n. |
| navê nenêrbaran | n. rz. nameyo razbar, nameyo abstrakt, nameyo nêvînitbar, nameyo rimbar n. |
| navê razbar | n. rz. nameyo razbar, nameyo abstrakt, nameyo nêvînitbar, nameyo rimbar n. |
| navê tewangbar | nameyo raanteyin, nameyo denamiteyin, nameyo tewênayeyin, nameyo raantbar |
| navê tewengbarê | mêza nameyo anteyo mayî, nameyo anteyo makî, nameyo anteyo mayeza |
| navêmê | n. rz. nameyo mayî, nameyo makî, nameyo mayeza, nameyo mayik n. |
| navend | m. merkez, mîyand n. |
| navenda axaftinê | n. mîyandê qesekerdisî, mîyandê mijûlîye, merkezê qesekerdîsî, merkezê mijûlîye n. |
| navenda bangeseyê | rd. merkezê propagandayî, mîyandê propagandayî n. |
| navenda erdhejê | n. merkezê herdhejî, kanê herdlerzî n. |
| navenda giraniyê | n. mîyandê giraniye, merkezê giraniye n. |
| navenda hikûmetê | n. mîyandê hukmatî, merkezê hukmatî n. |
| navendî | rd. mîyandî, merkezî, mîyandên, merkezên |
| navendî bûn | lng. mîyandî bîyene, merkezî bîyene, mîyandên bîyene |
| navendî kirin | lg. . mîyandên kerdene, merkezî kerdene, mîyandî kerdene, merkezînayene, mîyandînayene |
| navendîbûn | m. mîyandênbîyayis, merkezîbîyayis, mîyandîbîyayis n. |
| navendîkirin | m. mîyandênkerdis, merkezîkerdis, mîyandîkerdis, merkezînayis, mîyandênnayis n. |
| navendkês | m. mîyandkas, merkezkas, mîyandkês, merkezkês n. |
| navendparêz | rd. merkezd, mîyandparêz, sentrîst |
| navendparêzî | m. mîyandparêzîye, merkezcîyîye, mîyandparêzênî, merkezcîyênî m. |
| navendrevî | rd. fiz. mîyandremên, merkezremên, mîyandraremên |
| navênêr | n. rz. nameyo nêrî, nêrename n. |
| naverast | m. mîyand, merkez n. |
| naverok | m. tedeyî, fihrist n. m. tedeyî, muhtewa n. |
| naverokî | rd. tedeyên, muhtewî |
| navês | n. zeredej, pîzedej, dejê pîzeyî, dejê zereyî, tewayisê pîzeyî n. m. tip. zeredejan, kolera, kurela n. |
| navêsî | rd. zeredejanin, kolerayin, kurelayin |
| navêsî bûn | lng. rîtike kewtene, vîjike bîyene, pîze sîyene, çurike bîyene, emel bîyene, pîze ro ginayene, zere sîyene, rîtike estene, çurike kewtene |
| navgîn | n. alet, hacet, pergal, halet n. |
| navgîndar | rd. pergalin, hacetin, aletin |
| navgir | m. rz. qertafa mîyanêne, qertafa ortêne, mîyanqertafe m. |
| navhalî | rcy. mîyanrewsên, ortehalên, mîyanrewsî |
| navî | m. namedarîye, namdarîye, namûvenginîye, meshurîye, namedarênî, namûvenginênî m. |
| navîdar | rrî. namedar, namdar, namûvengin, meshur, namedaye, vengone, nameyin, biname |
| navik | m. nak, nake n. rd. nê m., mîyan, orte |
| navika erdê | n. zereyê her dîn., dendika herdî m.r zereyê er dîn. |
| navika fêkiyê | n. zereyê meyweye n. |
| navika mêweyê | n. zereyê meyweye n. |
| navikê nan | n. zereyê nanî, werteyê nanî n. |
| navîn | m. mîyan, mabeyn, atile, orte, mabên, beyntar, mavên, binate, werte, benate, mayven, mîyon n. |
| navincî | rd. mîyanên |
| navînî | rd. wasatî, mîyanên |
| navkêl | m. ana. mîyane, newqe, navkêl, mune n. |
| navkilk | m. ana. mîyane, newqe, navkêl, mune n. |
| navkît | m. rz. qertafa mîyanêne, qertafa ortêne, mîyanqertafe, qertafa mîyanî m. |
| navko | m. zemîn, daban, bermal n. |
| navlêdanîn | m. namenayis, namepiranayis, nameridayis n. |
| navlêk | m. term n. |
| navlêkirin | m. namenayis, namepiranayis, nameridayis n. |
| navmal | mîyankeye, mîyançê |
| navmil | n. ana. mîyandos, mîyanpol, mîyanpistî, mîyanqolinc n. |
| navmiletî | rd. mîyanneteweyî, mîyanmiletî, înternasyonal, mîyandugel, beynelmînel |
| navnas | m. anace, kunye, anac m. |
| navneteweyî | rd. mîyanneteweyî, mîyanmiletî, înternasyonal, mîyandugel, beynelmînel |
| navneteweyîparêz | m/n. înternasyonalcî, înternasyonalîst, mîyanneteweyîparêz n. |
| navneteweyîparêzî | m. înternasyonalîz m., mîyanneteweyîparêzîye, mîyanneteweyîparêzênî m. |
| navneteweyîtî | m. mîyanneteweyîye, mîyanneteweyênî m. |
| navnetewî | rd. mîyanneteweyî, mîyanmiletî, înternasyonal, mîyandugel, beynelmînel, enternasyonal |
| navnîsan | m. adres, namûnîsan n. |
| navno | rd. bedname., gazînok |
| navok | m. ana. nak n. |
| navpaq | m. navran, mîyanseq, kêse, mîyançeq, mîyanpaq n. |
| navpêsîr | n. pistin, mîyançiç, pistun, orteye çiçikan n. |
| navpî | N. ana. mîyandos, mîyanpol, mîyanpastî, mîyanqolinc n. |
| navpirtik | m. rz. qertafa mîyanêne, qertafa ortêne, mîyanqertafe m. |
| navpist | m. ana. mîyane, newqe, navkêl, mune n. |
| navqolinc | n. ana. mîyandos, mîyanpol, mîyanpastî, mîyanqolinc n. |
| navran | m. navran, mîyanseq, kêse, mîyançeq, mîyanpaq m. |
| navrêz | n. mîyanrêze, ortê rêze n. |
| navrivakî | n. mîyancemîyetî, mîyankomelî n. |
| navro | m. peroj n., nêmroje m., dehîre m., testera m., hele m., peroz n., dihîre m. |
| navroj | m. pero n., nêmroje m., dehîre m.,testera m., hele m., peroz n.r dihîre m. m. perojîye, sêpare, tastî, nonê deyîre m. |
| navsal | n. mîyansere n. |
| navsaneyan | n. mîyanseleyan, mîyanhucreyan n. |
| navsaneyî | rd. mîyanseleyî, mîyanhucreyî |
| navtêdan | m. fitkerdis, kiskerdis, provokasyon, tizkerdis, perkerdis n. |
| navtêder | rd. provokator, tizker, perker, fîtker |
| navtêderî | m. provokatorîye, fîtkerîye, tizkerîye, provokatorênî, fîtkerênî, perkerîye m. |
| navteng | m. kasing, tenge, dang, navteng, binpîze n. m. pîzebend, teng, verbend n. m. mîyane, newqe, navkêl, mune n. |
| navterhîn | rd. newqbarî, navkêlbarî, bejnsivtik |
| navûdeng | n. name. soret, namûveng, san, nam n. |
| navûdeng bûn | lng. namedar bîyene, meshur bîyene, veng dayene, namûvengin bîyene |
| navûdeng dan | lg. . name dayene, namûveng dayene, soret dayene *bi |
| navunîversîteyî | n. mîyanunîversîteyan, mîyanzangehan n. |
| navwelat | n. zereyê welatî, mîyanwelarî n. |
| navwelatî | rd. mîyanwelatan |
| navxwe | rd. xomîyan, xowerte |
| navxweyî | rd. xomîyanî, xowerteyî, xomîyanên |
| navzanîngehî | n. mîyanunîversîteyan, mîyanzangehan n. |
| navzankoyî | n. mîyanunîversîteyan, mîyanzangehan n. |
| navzik | pizurîz n. |
| navkêl | bel |