| kız | keç, qîz, dot. 1. keç, keçik, qiz, qîzik (zaroka mê, ewlada mê) m 2. keç, dot, qîz, zerî, duxt, duxter doter, dohter (keça keçîn ku hîna bakire ye) m 3. keçê, qîzê (ji bo denglêkirinê) *kız buraya gel keçe were virê m 4. keçik, qîzik (di leystikên îskambîJê de) m 5. keç, qîz, keçik, qizik rd |
| kız almak | keç anîn, qiz anîn, keç birin, qiz birin |
| kız bebek | hitê, xitê, pizê |
| kız beşikte çeyiz sandıkta (veya kundakta çeyiz sandıkta) | keç hê ne li danê ye rakirine rihela wê, qîz hîna nehatiye dane dest avêtine cihêzê wê |
| kız böceği | zencere (Libellula depressa) zo/m zencere (Libellula depressa) zo/m |
| kız çocuğu | zaroka qizîn, dergûşa keçîn |
| kız çocuk | keç, keçik. |
| kız evi naz evi | bavê keçê siltan e, bavê qîzê siltan e |
| kız gibi | 1) eynî keçik e, eynî qîzik e (e ku dişibe keçikan) 2) eynî keçik e, eynî qîzik e (ê şermok) 3) eynî qîza (keça) çardehıalî ye (argo) *kız gibi araba erebeya weka qîza çardehsalî |
| kız isteme | xwazgînî. |
| kız istemek | keç xwestin, qiz xwestin |
| kız kardeş | xweng, xûşk, xweh. |
| kız kardeş | xwişk, xweh. xweng, xûşk, xwehr/xwahr |
| kız kaçırmak | keç revandin, qîz revandin |
| kız kızan | zar û zêç. malî |
| kız kurusu | keça raşikestî |
| kız memesi | 1. greyfurt 2. çeşîdekî xoxan n 1. greyfûrt 2. çeşîdekî xoxan n |
| kız oğlan (veya kız oğlan kız) | 1) keça keçîn, qîza qîzîn 2) nereme, nêrebûk, nêremok, nêremo |
| kız öğrenci | dotxwendekar |
| kız vermek | keç dan, qîz dan |
| kızağa çekmek | 1) kişandin ser taxokê (ji bo tamîrkirina keştiyan) 2) bi paş ve kişandin (gava ku mirov yekî ji kart wî bigire û deyne ser karckî hîn pasif) (mec) |
| kızak | tawûg, garte. 1. taxok, tawûg, kaşe, kaşkaşk, kaşkaşok, paxêl, parxêl, kol, kişke (paxêl, qol, parxêl, kişke; ev ji aliyê gayan ve tê kaşkirin) 2, taxok, tawûg (di deryavaniyê de) m |
| kızak ayağı kaş kaydırmak | taxok berdan, tawûg xîj kirin |
| kızak yapmak | kaş bûn, şemitîn, xîj bûn |
| kızaklamak | kaş bûn, xîj bûn, şemitîn (ji bo amyaran, wesaîtan) l/ngh kaş bûn, xîj bûn, şemitîn (ji bo amyaran, wesaîtan) l/ngh |
| kızaklık | qeytik n qeytik n |
| kızamığa yakalanmak | bi sorikan ketin |
| kızamık | sorik. sorik bj/nd |
| kızamık çıkarmak | sorik derxistin |
| kızamıkçığa yakalanmak | bi mîrkutokan ketin |
| kızamıkçık | mirkutok bj/nd |
| kızamıkçık çıkarmak | mîrkutok derxistin |
| kızamıklı | bi sorikan keti *kızamıklı çocuk kurikê bi sorikan ketf rd bi sorikan ketî * kızamıklı çocuk kurikê bi sorikan ketî rd |
| kızan | (I) 1. kur, law n 2. xort n 3. zar û zâç nd (II) gem n |
| kızan (i) | 1. kur, law n 2. xort n 3. zar û zêç nd |
| kızana gelmek | gone (...) bûn, gone (...) hatin |
| kızarıp bozarmak | soromor bûn, rengî (yeki) qusikîn, di xwe de sor bûn, di xwe de şeqizîn |
| kızarış | 1. sorbûn 2. soromorobûyîn 3. qijilîn, qelîn (ji bo kar û awayê van lêkeran) m 1. sorbûn 2. soromorobûyîn 3. qijilîn, qelîn (ji bo kar û awayê van lêkeran) m |
| kızarma | 1. sorbûn 2. qusikîn, şeqizîn, sorsorîbûn 3. qijilîn, qelîn m 1. sorbûn 2. qusikîn, şeqizîn, sorsorîbûn 3. qijilîn, qelîn m |
| kızarmak | sor bûn, qijilîn. 1. sor bûn (bi rengê sor ve qelibîna tiştekî) *yüzü kızardı rûyê wê sor bû 2. sor bûn (gava ku sorahî dikeve mêwe û zebzeyan) *domatesler kızarmaya başldı firingî sor dibin 3. qusikîn, şeqizîn, sor bûn, sorsorî bûn (ji ber şerman û weke din) 4. sor bûn, qijilîn, qelîn (di rün de qelandina xurekan) l/ngh 1. sor bûn (bi rengê sor ve qelibîna tiştekî) * yüzü kızardı rûyê wê sor bû 2. sor bûn (gava ku sorahî dikeve mêwe û zebzeyan) * domatesler kızarmaya başladı firingî sor dibin 3. qusikîn, şeqizîn, sor bûn, sorsorî bûn (ji ber şerman û wekî din) 4. sor bûn, qijilîn, qelîn (di rûn de qelandina xurekan) l/ngh * kızarıp bozarmak soromor bûn, rengê (yekî) qusikîn, di xwe de sor bûn, di xwe de şeqizîn |
| kızartı | sorayî m sorayî m |
| kızartılı | bisoriyî rd bisorayî rd |
| kızartılmak | 1. hatin sorkirin 2. hatin sorkirin, hatin qijilandin l/th 1. hatin sorkirin 2. hatin sorkirin, hatin qijilandin l/tb |
| kızartma | 1. sorkirin 2. qelandin, qijilandin, qijandin 3. sorkirt. qijilandî (tiştê ku bi qijilandinê hatiye sorkirin) *kızartma et goştê sorkirî m 1. sorkirin 2. qelandin, qijilandin, qijandin 3. sorkirî, qijilandî (tiştê ku bi qijilandinê hatiye sorkirin) * kızartma et goştê sorkirî m |
| kızartmak | 1. sor kirin 2. sor kirin, qelandin, qijilandin, qijandin (di rûn de sor kirin) l/gh 1. sor kirin 2. sor kirin, qelandin, qijilandin, qijandin (di rûn de sor kirin) l/gh |
| kızcağız | keçikok, qîzole m |
| kızcagız | keçikok, qîzole m |
| kızdırılmak | hatin silikandin, hatin enirandin. hatin herskirin, hatin qehrandin, hatin qarandin l/lb hatin silikandin, hatin enirandin, hatin hêrskirin, hatin qehrandin, hatin qarandin l/tb |
| kızdırma | 1. silikandin, enirandin, silkirin, qarandin, behicandin, şarandin, tizkirinzilzilandin, kilkilandin 2. hêrskirin 3. sincirandin, agir (germahiya laşê mirov) 4. danin (danîna şivên mêwan) m 1. silikandin, enirandin, silkirin, qarandin, behicandin, şarandin, tizkirinzilzilandin, kilkilandin 2. hêrskirin 3. sincirandin, agir (germahiya laşê mirov) 4. danîn (danîna şivên mêwan) m |
| kızdırmak | acizkirin. 1. silikandin, enirandin, sil kirin, qarandin, qehirandin, behicandin, şarandin, tiz kirin, zilzilandin, kilkilandin 2. sincirandin (germ kirin) 3. hêrs kirin (mec) l/gh 1. silikandin, enirandin, sil kirin, qarandin, qehirandin, behicandin, şarandin, tiz kirin, zilzilandin, kilkilandin 2. sincirandin (germ kirin) 3. hêrs kirin (mec) l/gh |
| kızdırtmak | dan silikandin, dan qarandin, dan hêrskirinî, dan sincirandin l/lb dan silikandin, dan qarandin, dan hêrskirin, dan sincirandin l/lb |
| kızgın | 1.sor, sorkirî, qijilandî 2.hêrsbûyî, aciz bûyî, tengizî 1. sor, sorbûyî. sorkirî. sincirî, sincirandî, qijilandi, qijilî (ji bo tişt û alavan) *kızgın yağ runê sorkirî *kızgın toprak erda sincirî 2. hêrsbûyî, hêrs hatî, qariyayî, qehirundî, qurandî (ji bo mirovan) (mec) 3. zordar, sert (mec) 4. hilorî, heç, azirî, kosnig, telew (ji bo heywanê ku li hevala xwe digere) *kızgın boğa gayê hilorî rd 1. sor, sorbûyî, sorkirî, sincirî, sincirandî, qijilandî, qijilî (ji bo tişt û alavan) * kızgın yağ rûnê sorkirî * kızgın toprak erda sincirî 2. hêrsbûyî, hêrshatî, qariyayî, qehirandî, qarandî (ji bo mirovan) (mec) 3. zordar, sert (mec) 4. hilorî, hêç, azirî, kosnîg, telew (ji bo heywanê ku lu hevala xwe digere) * kızgın boğa gayê hilorî rd |
| kızgınlaşma | 1. sor bûn 2. sincirîn 3. hêrsbûn, qehirîn 4. hilorîbûn, telewbûn, hêçbûn m 1. sor bûn 2. sincirîn 3. hêrsbûn, qehirîn 4. hilorîbûn, telewbûn, hêçbûn m |
| kızgınlaşmak | 1. sor bûn 2. sincirîn 3. hêrs bûn. qehirîn, qal bûn 4. hilorî bûn, azirî bûn, telew bûn, hêç bûn l/ngh 1. sor bûn 2. sincirîn 3. hêrs bûn, qehirîn, qal bûn 4. hilorî bûn, azirî bûn, telew bûn, hêç bûn l/ngh |
| kızgınlık | I. sorbûnî, sorkirîbûn, sincirîbûn, sincirandîbûn, qijilandîbûn 2. hêrsbûn, hêrsîtî, qehritî, behic (mec) 3. hiloritî, telewî, teleb, hêçîtî (ji bo heywanên ku gonbûnê dixwaze) m 1. sorbûnî, sorkirîbûn, sincirîbûn, sincirandîbûn, qijilandîbûn 2. hêrsbûn, hêrsîtî, qehrîtî, behic (mec) 3. hilorîtî, telewî, teleb, hêçîtî (ji bo heywanên ku gonbûnê dixwaze) m |
| kızı gönlüne bırakırsan ya davulcuya kaçar ya zurnacıya | serê keçan (qîzan) bernedin |
| kızı gönlüne bırakırsan ya davulcuya varır ya zurnacıya | serê keçan (qîzan) bernedin |
| kızı kısrağı | qîzên male, qîz û keçen malê (jin û keçên di male) |
| kızı leğen başında almak | sihêtiya (wê) kirin û anîn (ji bo keçên şipil û jêhatî) |
| kızıl | 1.tıp. nîrkutik. 2.kızıl. |
| kızıl ağaç | dara sor (Alnus) bot/nd |
| kızıl akbaba | sîmerx. |
| kızıl boya | reng (renga ku jê rengê sor çêdikin) m |
| kızıl çiçek | kulîlksor, çîçekkal nd |
| kızıl elma | 1. navê ku ji hêla Osmaniyan ve li Roma û Viyanayê hatiye danîn 2. bîrdoziya ku lê armanca wê ew e hemû Tirkên li ser rûyê cîhanê di bin banê împaratoriyekê de bîne bal hev |
| kızıl ısı | tîrmeh, hukmê germê (germa di nîvê paşîn a meha tîrmehê de) nd |
| kızıl kabak | darsor, siyaredar bot/m |
| kızıl kök | rûnas bot/m |
| kızıl kurt | qizilqurt zo/n |
| kızıl kuyruk | bûknefsok (Phoenicurus) zo/m |
| kızıl lahana | sorkelem bot/m |
| kızıl ötesi | enfarûj fiz/m |
| kızıl şap | 1. xemrî, morê vekirî n 2. xemrî (tiştê ji vî rengî) rd |
| kızıl su yosunları | kevzên sorê avê bot/nd |
| kızıl yakut | lal m |
| kızıl yara | şêrpençe m |
| kızıl yel | bayê şûr (bayê ku ji başûr tê) nd |
| kızıl yonca | keta sor bot/nd |
| kızıl yörük | maşere bj/m |
| kızılbaş | Sersor. Kimsor, Sersor, Qizilbaş nd/nt |
| kızılbaşlık | Kimsorî, Sersorî, Qizilbaşî m |
| kızılcık | gûhûjk. 1. şindî, helhelok, belalûk, guhûşk (Cornus mas) bot/m 2. şindî, helhelok, belalûk (mêweya vê darê) m |
| kızılderili | çermsor. Amerîkiyê Resen, Çeremsor, Çeremsorik, Sorik, Hindû, Îndiyan nd/nt |
| kızılış | hêrsbûyîn, qehirîn m |
| kızıllaşma | sorbûn, sorûgizrîbûn m |
| kızıllaşmak | sor bûn, sorûgizrî bûn l/ngh |
| kızıllık | 1. sorayî 2. sorî, zerî (ji bo dema ku roj diçe ava), zeraq (gava ku roj hiltê) * sabah kızıllığında çıktım yola bi zeraqê serê sibê derketim rê 3. dermanê sorikî m |
| kızılma | hêrs bûn, qehirîn m |
| kızılmak | hêrs bûn, qehirîn l/ngh |
| kızıltepe | Qoser (Koser) (Navçeyeke girêdayî mêrdînê) |
| kızıltı | sorahî m |
| kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla (dinle veya işit) | dîwaro ez ji te re dibêjim, bûkê tu fêm bike |
| kızını dövmeyen dizini döver | yê li keçê (qîzê) nexe wê li çokê bixe, ku tu li keçê nexî tûyê li çoka xwe bixî |
| kızış | 1. sincirîn, sorbûn, germbûn 2. hêrsbûn, qehirîn, qarîn m |
| kızışık | lihevsorbûyî, lêsorbûyî rd |
| kızışma | 1. lihevsorbûn, qaqijîn 2. sorbûn 3. dijwarbûn, giranbûn 4. xweşbûn, lêsorbûn (mec) 5. hilorîbûn, telewbûn m |
| kızışmak | 1.dijwar bûn. 2.sor bûn 3. telew bûn.(köpekgiller.) 1. li hev sor bûn l/bw, lê sor bûn l/bw, qaqijîn l/ngh (pir germ bûn, di hev de sincirîn) 2. sor bûn (gava ku tişt di ser dilê hev de dimînin, bi hev de mîz dikin û dirizin) * tütün balyaları kızışmış balyayên titûnê sor bûne 3. sor bûn, zor bûn, dijwar bûn, giran bûn * savaş kızıştı şer sor bû (mec) l/ngh 4. xweş bûn, germ bûn * oyun kızıştı leyîstik xweş bû (mec) l/bw 5. lê sor bûn l/bw, hilorî bûn l/ngh, azirîn l/ngh, telew bûn l/ngh (ji bo heywan) |
| kızıştırma | 1. lihevsorkirin, qaqijandin, şarandin 2. sorkirin, dijwarkirin, girankirin 3. xweşkirin (mec) 4. telewkirin, hilorîkirin, lihevsorkirin m |
| kızıştırmak | lêsor kirin, lê tûj kirin. 1. qaqijandin l/gh, li hev sor kirin l/bw, lê germ kirin l/bw, lê sor kirin l/bw, lê tûj kirin l/bw, şarandin l/gh, 2. dijwar kirin, giran kirin, sor kirin l/gh 3. xweş kirin, germ kirin * halayı kızıştırın govendê xweş bikin (mec) 4. telew kirin l/gh, lê sor kirin l/bw, li hev sor kirin l/bw, hilorî kirin l/gh (ji bo heywanê nêr ku hevala xwe dixwaze) |
| kızlar ağası | serekê keçikan (di herema Osmanî de kesê ku serekê keçikan e) dır |
| kızlık | keçanî, keçitî. |
| kızma | 1. sorbûn, sincirîn 2. silikîn, enirîn, silbûn, qarîn, qehirîn, hêrsbûn, behicîn, kizbûn, xeyidîn, hêrsketin, sûketin, sihketin, rizbûn, ingirîn (mec) 3. hilorîbûn, azirîn, telewbûn 4. germbûn (ji bo çûkên mê ku wexta kurkketina wan tê) m |
| kızma birader | leystikeke ku bi zaran tê leyîstin |
| kızmak | 1.sor bûn. 2.aciz bûn. 1. sor bûn, sincirin *taşlar güneşten kızmıştı kevir ji tavê sor bûbûn 2. silikîn, enirin, silbûn, qarin, qehirin, behicîn, hêrs bûn, kiz bûn, xeyidîn, hêrs ketin, sû ketin, li sih ketin, riz bûn, ingirin, kilkilîn, zilzilîn (mec) 3. hilorî bûn, azirîn, telew bûn (ji bo heywanên wekî hesp û keran) 4. germ bûn (ji bo çûkên mê ku wexta kurkketina wan tê) l/ngh |
| kızmak (birine) | 1) pê re xeyîdîn, berê xwe dan (yekî), pê re hêrs bûn, pê re pevçûn, hêrsa xwe lê anîn 2) jê xeyîdîn, jê qehirîn, jê sû ketin |
| kızmaya başlamak | hêrsa (yekî) hatin, hêrsa (yekî) pê girtin |
| kız oradadır | Kêneke uca Kêneke weyra ya |
| kız | kêna (m), kêneke (m) |
| kız çocuğu | zaka (m) |
| kız kardeş | waye (m), wayike (m), ware (m) |
| kız kardeşin kızı | warkêna (m), warezaye (m) |
| kız kardeşin oğlu | wareza (n) |
| kız sütkardeş | waşite (m), waya şitî (m) |
| kız torunun kızı | kêna torne (m) |
| kız torunun oğlu | lajê torne (n) |
| kızak | kaşane (m), tawug (n), xizag (n) |
| kızamığa yakalanmak | surince vetene, surekî vetene |
| kızamık | surince (m), surekî (zh) |
| kızamık geçirmek | surince vetene, surekî vetene |
| kızarmak | sûr bîyene |
| kızartılmış olan | 1)(et vb. için) sûrkerda (m), sûrkerdîye (m), sûrkerde (n) 2)(ekmek vb. için) terriqnaya (m), terriqnayîye (m), terriqnaye (n); pirênayîye (m), pirênaya (m), pirênaye (n) 3)(yumurta vb. için) qelênaya (m), qelênayîye (m), qelênaye (n) 4)qijilnaya (m), qijilnayîye (m), qijilnaye (n) |
| kızartılmış pestil | bastêqo qilênaye (n) |
| kızartma- II | 1)(et vb. için) sûrkerda (m), sûrkerdîye (m), sûrkerde (n) 2)(yumurta vb. için) qelênaya (m), qelênayîye (m), qelênaye (n) 3)qijilnaya (m), qijilnayîye (m), qijilnaye (n) |
| kızartma-I | 1)(et vb. için) sûrkerdiş (n) 2)(ekmek vb. için) terriqnayîş (n), pirênayîş (n) 3)(yumurta vb. için) qelênayîş (n) 4)qijilnayîş (n) |
| kızartmak | 1)(et vb. için) sûr kerdene 2)(ekmek vb. için) terriqnayene, pirênayene 3)(yumurta vb. için) qelênayene 4)qijilnayene |
| kızdırma | hêrskerdiş (n), hêrsê ... ardiş, cigirnayîş (n), qehirnayîş (n), sûyê ... ardiş, celênayîş (n) |
| kızdırmak | hêrs kerdene, hêrsê ... ardene, cigirnayene, qehirnayene, sûyê ... ardene, celênayene Polat bugün Gülistan’ı çok kızdırmış. (Polatî ewro zaf Gulîstane celênaya.) |
| kızgın olmak | sûr bîyene, sûrbîyaya/sûrbîyayîye/sûrbîyaye bîyene, keledaya/keledayîye/keledaye bîyene, kele dîyayene hêrsbîyaye bîyene, sûbîyaye bîyene, cigirîyaye bîyene, qehirîyaye bîyene |
| kızgın-I | sûr, -e; sûrbîyaya (m), sûrbîyayîye (m), sûrbîyaye (n); keledaya (m), keledayîye (m), keledaye (n) |
| kızgın-II (öfkeli) | hêrsbîyaya (m), hêrsbîyayîye (m), hêrsbîyaye (n), hêrsin, -e; hêrsokin, -e; cigirîyaya (m), cigirîyayîye (m), cigirîyaye (n), qehirîyaya (m), qehirîyayîye (m), qehirîyaye (n), sûbîyaya (m), sûbîyayîye (m), sûbîyaye (n), celîyaya (m), celîyayîye (m), celîyaye (n), xezebnak, -e |
| kızgınlık | hêrs (n), cigir (n), xezeb (n), qehir (n), bacî (zh) |
| kızılyara | b. şirpençe |
| kızılyörük | b. yılancık |
| kızma (öfkelenme, sinirlenme) | hêrsbîyayîş (n), hêrskewtiş (n), hêrsê ... ameyîş, cigirîyayîş (n), qehirîyayîş (n), sûbîyayîş (n), sûyê ... ameyîş, sûyêxoardiş |
| kızmak (öfkelenmek, sinirlenmek) | hêrs bîyene, hêrs kewtene, hêrsê ... ameyene, cigirîyayene, qehirîyayene, sû bîyene, sûyê ... ameyene, sûyê xo ardene |
| kızmemesi | greyfrute (m) |